شناسایی عوامل رقابت پذیری بین المللی در برندهای صنعت ورزش ایران

امروزه ورزش به عنوان یک بخش اقتصادی چه از بعد عملی و چه تماشایی در تولید و مصرف کالاها، خدمات ورزشی و توسعه اقتصادی جوامع مختلف نقش اساسی دارد. همان گونه که در ورزش تو سعه ی انسانی نقش اسا سی برعهده دارد در تو سعه ی اقتصادی نیز منشاء اثر است ، پتانسیل اقتصادی ورزش به واسطه کارکرد ی اقتصادی آن برجسته می شود؛ کارکرد اقتصادی از ورزش فعالیت هایی نظیر: تولید کالاهای ورزشی ، رویدادهای ورزشی ، ارائه خدمات ورزشی ، رسانه ها و ورزش ناشی می گردد(ریحانی وهمکاران، ۱۴۰۰). مولین ۱ (۱۹۸۳) برای اولین بار از ورزش به عنوان یک صنعت یاد کرد. او اشاره می کند هرگونه فعالیت ورزشی حرفه ای و غیر حرفه ای که موجبات افزایش ارزش افزوده کالاها و خدمات ورزشی را فراهم آورد، صنعت ورزش محسوب می شود. همچنین پیتز و استاتلر۲ (۱۹۹۶) در رابطه با تعریف صنعت ورزش بر بازارهای مرتبط با ورزش، آمادگی و تفریحات سالم تاکید دارند. در کل ، در صنعت ورزش به مجموعه فعالیت های مرتبط با تولید و بازاریابی کالاها و خدمات ورزشی گفته می شود که در ارتقاء ارزش افزوده نقش داشته باشند (عسکریان و همکاران، ۱۳۹۷). از این رو ورزش به عنوان یک موتور قدرتمند می تواند در پیشبرد طرح های مختلف توسعه مانند: حل و فصل مسائل گروهی (تسهیل دیپلماسی در روابط بین المللی )، توسعه انسانی (فیزیکی وروانی )، ارتقا فرهنگ ، توسعه زیرساخت ها (فیزیکی ، اجتماعی و جامعه )، توسعه بهداشت و پیشگیری از بیماری (توانمندسازی)، یکپارچگی اجتماعی و توسعه سرمایه اجتماعی و ایجاد توسعه اقتصادی (برای مثال برخی از کشورهای کم درآمد در استراتژی های توسعه خود، با هدف تشویق به سرمایه گذاری مستقیم خارجی و توسعه توریسم ورزشی ، برگزاری رویدادهای ورزشی را مدنظر قرارداده اند) ایفای نقش کند (الدوسری ۳، ۲۰۲۱). همچنین تجاری سازی و حرفه ای سازی صنعت ورزش که آثار اقتصادی و اجتماعی در سطح بین المللی دارد، موجب توسعه بخش ورزش به عنوان یک صنعت پر سود و رقابتی شده است . صنعت ورزش یکی از مهمترین بسترهای توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی است و نقش مهیج و مهمی در اقتصاد ورزش و حتی رشد اقتصاد ملی داشته است . صنعت ورزش با ظهور اقتصاد مدرن بشری در قالب یک اقتصاد صنعتی جدید، یکی از متنوع ترین صنایع در دنیای تجارت و از نظر اقتصادی یکی از عوامل مهم بازآفرینی اقتصاد ملی در بسیاری از کشورها است (آپریانی و همکاران ۴، ۲۰۲۲). یکی از موضوعات مهم در صنعت ورزش رقابت پذیری است ؛ به طوری که رقابت پذیری یکی از رایج ترین اصطلاحات امروزی است ، اما تعریفی دقیق آن هنوز نامشخص است ، بنابراین ، هیچ اتفاق نظری در مورد معنای واقعی رقابت وجود ندارد، در برخی موارد به عنوان شاخصی در مورد سطح کلی توسعه در ارتباط با یک اقتصاد استفاده می شود، در جایی دیگر به معنای عملکرد بازار، موفقیت تجاری و رشد اقتصادی است ؛ از آنجایی که هدف اصلی کشورها دستیابی به بالاترین سود ممکن است که ممکن است لزوما تنها از طریق رقابت با سایر کشور ها به دست بیاید، از این رو نقش رقابت پذیری در ورزش اجتناب ناپذیر است زیرا محرک اصلی آن رقابت متقابل است ، از این رو ماهیت ورزش ها رقابت آن ها برای بردن هر چه بیشتر مسابقات در رویدادهای داخلی و بین المللی است (وارمث و وینترشتاین ۵، ۲۰۲۲). در طول یک دهه گذشته ، اصطلاح رقابت پذیری به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است و تا به امروز سیاست گذاران و نظریه پردازان اقتصادی به موضوعاتی در این خصوص پرداختند، و از این طریق به بهبود رفاه اقتصادی و توزیع ثروت در چارچوب رقابتی ترین و پویاترین اقتصاد مبتنی بر دانش در جهان و رشد اقتصادی پایدار کمک شایانی کرده اند (اسکورس۶، ۲۰۲۲). از این رو کشورهای مختلف در سراسر جهان توجه بیشتری به ورزش های رقابتی دارند و رقابت ها روز به روز شدیدتر می شود؛ در ورزشهای رقابتی ، بزرگترین ویژگی رقابت است و هدف برنده شدن است ، بنابراین رقابت پذیری به یک عامل مهم تاثیرگذار بر نتیجه در صنعت ورزش تبدیل شده است ؛ تا آن جایی که ورزش به عنوان یک صنعت بزرگ یکی از موثرترین منابع اقتصادی در جوامع توسعه یافته و به عنوان یکی از شاخص های مهم توسعه یافتگی کشورها به شمار می رود (زو ۷، ۲۰۲۱). همچنین بسیاری از کشورها از جمله آمریکا، استرالیا، کره، آلمان، انگلستان و سایر پیشگامان عرصه رقابت پذیری، با تقسیم بندی صنعت ورزش خود و تفکیک حوزه های اقتصادی و درآمدزا در ورزش، ابعاد آن را به صورت عمیق و با در نظر گرفتن برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلندمدت نقاط قوت، ضعف ، فرصت ها و تهدیدهای پیش رو تحلیل و بررسی کرده اند؛ به طوری که امروزه در توسعه اقتصادی صنعت ورزش آن ها این سرمایه گذاری و برنامه ریزی استراتژیک نقش عمده ای در اقتصاد ملی این کشورها داشته است (کامارگو۸، ۲۰۲۱). علاوه بر این بین المللی شدن عمیق کسب و کارها و اقتصادها پیامدهای مختلفی برای توسعه اقتصادی و رقابت پذیری دارد. مهیا بودن شرایط برای همکاری های بین المللی ، همراه با توانایی گرفتن موقعیت مطلوب در تغییر تقسیم کار بین المللی ، از عوامل مهم تعیین کننده رقابت جهانی در قرن بیست و یکم است . تشدید همکاریهای بین المللی در اشکال مختلف مانند تجارت بین المللی ، سرمایه گذاری مستقیم خارجی ، انتقال فناوری و مهاجرت، منجر به پیوندهای نزدیک تر بین کشورها می شود، از این رو محققان رقابت پذیری را به عنوان توانایی یک کشور (منطقه ، مکان) برای ارائه اهداف فراتر از تولید ناخالص داخلی تعریف کردند.