دیرینه زیستی و قبض و بسط جوامع باستان بر اساس زمین اسطوره شناسی (مورد مطالعه: ایران باستان)

Publish Year: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 33

This Paper With 21 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARGS-15-55_008

تاریخ نمایه سازی: 12 خرداد 1403

Abstract:

هدف: هدف این پژوهش تحلیل زمین اسطوره های کهن ایرانیان به منظور به چالش کشیدن مطالعات گسترده مختلف قبلی در حوزه های باستان شناسی، تاریخی، فرهنگی و اجتماعی در مورد ایران باستان از یک سو و گشایش چارچوب های نظری دیگر برای مطالعات حوزه های مختلف مذکور از دیگر سو جهت آشکار ساختن وضعیت دیرینه زیستی و همچنین تحلیل ایران باستان از نظر محل جغرافیایی، زمان شکل گیری، فرهنگ دیرینه و جابه جایی استقرارگاهی آنان است. روش و داده: مبنای مطالعه، نمادشناسی و تحلیل نمادهای مطرح در روایت های اسطوره ای یا آنچه به شکل نثر و نظم در کتب دینی، آئینی و یا متون کهن برجای مانده و انطباق آن با یافته های دیرینه جغرافیایی عصر حاضر بوده است. یافته ها: بر پایه زمین اسطوره های رایج ایرانی، زمان شکل گیری جوامع ایرانی دست کم به کواترنر پایانی و پس از افزایش دما در حدود ۱۹۰۰۰ سال پیش برمی گردد که در ایران مرکزی، شرق و جنوب شرق کنونی ساکن و توسعه پیدا کرده اند. نتیجه­ گیری: سرمای یانگر دریاس در حدود ۱۳۰۰۰ سال پیش آن ها را به سکونتگاه های زیرزمینی کشانده است. شرایطی که سبب شکل گیری میترائیسم و بعدتر ستایش آتش شده است. خشکی اولیه هولوسن نیز سبب انقباض جوامع ایرانی و خشکی حدود ۴۰۰۰ سال پیش با شدت بیشتر، آن ها را پراکنده و مجبور به کوچ به عرض های جغرافیایی بالاتر از جمله آسیای میانه و سرزمین های دوردست تر در جست وجوی آب نموده است. همین دوران، ایرانیان را به پرستش ایزدبانوی آب، آناهیتا یا تیشتر، سوق داده که همواره در حال مبارزه با اپوشه و اژی دهاک، اهریمنان خشکی، بوده است. شکل گیری این دو ایزد، حاکی از تغییرات شدید آب و هوایی و خشک شدن کره زمین در زمانی بوده است که جوامع متمدن ایرانی شکل ­گرفته و توسعه زیاد پیدا کرده بودند. بر اساس روایت ­ها احتمالا قبل از یانگر­ دریاس و در هولوسن میانی، جوامع ایران باستان شرایط بهینه ­زیستی را تجربه کرده­ و دامنه ­های جنوبی البرز، احتمالا سواحل دریاچه ­های ایران مرکزی ناحیه ثقل جوامع ایران باستان بوده است. نوآوری: این مقاله چارچوب جدیدی در حوزه علوم زمین فرهنگی می­ گشاید و به بیان یک نظریه جدید در ارتباط با جوامع باستانی ایران مبتنی بر اسطوره­ های مرتبط با زمین، به ویژه آن هایی که در آثار کتب و متون اولیه بر جای مانده آمده است، می ­پردازد.

Authors

محمد شریفی پیچون

گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه یزد، شهر یزد، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آموزگار، ژاله. (۱۳۸۱). تاریخ اساطیری ایران. تهران، انتشارات سمت ...
  • اردستانی­رستمی، حمیدرضا. (۱۳۹۴). اسطوره­های ایرانی؛ برآیند دگرگونی­های اجتماعی و جغرافیایی. ...
  • اسماعیل­پور، ابوالقاسم. (۱۳۹۳). اسطوره، بیان نمادین. تهران، انتشارات سروش، چاپ ...
  • الیاده، میرچاه. (۱۳۸۹). رساله در تاریخ ادیان. ترجمه جلال ستاری، ...
  • اوپانیشاد. (۱۳۵۶). ترجمه شاهزاده محمد داراشکوه، تهران، انتشارات طهوری ...
  • اوشیدری، جهانگیر. (۱۳۷۱). دانشنامه مزدیسنا. تهران، نشر مرکز ...
  • اشرف­زاده، رضا؛ بدیع­زاده، مهدخت­شاه. (۱۳۹۵). اسطوره اژدهاکشی در اوستا و ...
  • اوستا. (۱۳۸۶). گزارش و ترجمه جلیل دوستخواه. ج ۱ و ...
  • ایمان، محمدتقی، نوشادی، محمودرضا. (۱۳۹۰). تحلیل محتوای کیفی. پژوهش، ۳(۲). ...
  • بازرگان هرندی، عباس. (۱۴۰۱). مقدمه­ای بر روش­های تحقیق کیفی و ...
  • بهار، مهرداد. (۱۳۷۵). پژوهشی در اساطیر ایران. تهران، نشر آگاه ...
  • بهار، مهرداد. (۱۳۷۴). تیشتر، فرشته پرشکوه باران آور. مجله فرهنگ ...
  • بندهش. (۱۳۸۴). تصحیح و ترجمه فضل الله پاکزاد، تهران، مرکز ...
  • پانائینو، آنتونیو. (۱۳۸۱). راهنمای انتقادی و کتاب شناختی دین زردشتی. ...
  • پورداود، ابراهیم. (۱۳۷۰). بخش نخست از هرمزدیشت تا خورشید یشت ...
  • تراب­پور، جواد، کزازی، میرجلال­الدین. (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی ور جم در ...
  • تفضلی، احمد. (۱۳۷۸). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، تهران: ...
  • تیشتریشت. (۱۳۸۹). ترجمه زهره زرشناس و فرزانه گشتاسب، تهران، پژوهشگاه ...
  • خوش­رفتار، رضا. (۱۳۹۱). ژئومورفولوژی ژئوسایت دودکش­های جن در قره دره­انگوران، ...
  • خوش­رفتار، رضا. (۱۳۹۷). ژئومورفولوژی فرهنگی: نقش ژئوسایت­های کارستی در باورها ...
  • دادگی، فرنبغ. (۱۳۸۰). بندهش. ترجمه مهرداد بهار، تهران، توس ...
  • دانیکن، اریک­فون. (۱۳۹۳). ارابه خدایان. ترجمه سیامک بودا، تهران، انتشارات ...
  • دارمستر، جیم. (۱۳۹۴). تفسیر اوستا. تهران، انتشارات دنیای کتاب، ۳۳۸ ...
  • دورکیم، امیل. (۱۳۸۳). صور بنیانی حیات دینی. ترجمه باقر پرهام، ...
  • دینکرد. (۱۳۸۱). کتاب سوم (درسنامه دین مزدایی). ترجمه فریدون فضیلت، ...
  • رامشت، محمدحسین. (۱۳۸۲). دریاچه های دوران چهارم بستر تبلور و ...
  • رحیمی، امید. (۱۳۹۲). شواهد تغییرات سطح دریاچه زریوار در طول ...
  • رستگار­فسایی، منصور. (۱۳۷۹). اژدها در اساطیر ایران. تهران، انتشارات توس ...
  • روایت پهلوی. (۱۳۶۷). ترجمه مهشید میرفخرایی، تهران، موسسه مطالعات و ...
  • زاداسپرم. (۱۳۶۶). وزیدگی های زاداسپرم، به کوشش محمدتقی راشد محصل، ...
  • زنر، آر. سی. (۱۳۸۴). طلوع و غروب زردشتیگری. تیمور قادری، ...
  • ژینیو، فیلیپ. (۱۳۷۲). ارداویراف­نامه. ترجمه ژاله آموزگار، تهران، انتشارات معین ...
  • سرکاراتی، بهمن. (۱۳۵۷). پهلوان اژدرکش در اساطیر و حماسه ایران. ...
  • شریفی پیچون، محمد، فرح­بخش، زهرا. (۱۳۹۵). بررسی مواریث ژئوفرم­های یخچالی ...
  • شریفی پیچون، محمد؛ طاهری نژاد کاظم، زارع، فاطمه. (۱۳۹۷). ارزیابی ...
  • شریفی پیچون، محمد. (۱۴۰۰). زمین اسطوره، دیرینه زیستی زمین و ...
  • شریفی پیچون، محمد، فتحی، سودابه. (۱۴۰۱). زمین­اسطوره­شناسی زاگرس میانی، تهران، ...
  • شریفی پیچون، محمد، قادری، مهدیه. (۱۴۰۱). تحلیل اهمیت ژئومیتوسایت ها ...
  • شوالیه، ژان و آلن گربران. (۱۳۷۸). فرهنگ نمادها، ترجمه سودابه ...
  • عزیزی، قاسم، اکبری، طیبه، هاشمی، حسین. (۱۳۹۲). تغییرات پوشش گیاهی ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۷۴). شاهنامه؛ به کوشش سعید حمیدیان، تهران، نشر ...
  • فره­وشی، بهرام. (۱۳۷۹). ایرانویج. تهران، دانشگاه تهران ...
  • قائمی، فرزاد. (۱۳۸۹). تفسیر انسان­شناختی اسطوره اژدها و بن­مایه تکرار ...
  • کراپ، الکساندر. (۱۳۸۶). درآمدی بر اسطوره شناسی. ترجمه جلال ستاری، ...
  • کریستین، سن آرتور. (۱۳۸۱). نمونه های نخستین انسان و نخستین ...
  • کزازی، میرجلال­الدین. (۱۳۷۲). رویا، حماسه، اسطوره. تهران، نشر مرکز ...
  • لنسلین گرین، راجر. (۱۳۹۸). اساطیر یونان. ترجمه عباس آقاجانی، تهران، ...
  • کومن، فرانتس. (۱۳۸۳). آیین پر رمز و راز میترایی؛ رازهای ...
  • مالاندرا، ویلیام. (۱۳۹۳). مقدمه­ای بر دین ایران باستان. ترجمه خسرو ...
  • متون پهلوی. (۱۳۷۱). گردآوری شده توسط جاماسب جی دستور و ...
  • مسکوب، شاهرخ. (۱۳۵۷). سوگ سیاوش. تهران، خوارزمی ...
  • مشکور، محمدجواد. (۱۳۷۸). نامه باستان. به اهتمام سعید میرمحمد صادق ...
  • مقدم، محمد. (۱۳۶۳). داستان جم. تهران، انتشارات فروهر، چاپ دوم ...
  • مینوی خرد. (۱۳۸۵). گزارش و ترجمه احمد تفضلی. چ چهارم، ...
  • نیبرگ، هنریک، ساموئل. (۱۳۸۳). دین­های ایران باستان. ترجمه سیف­الدین نجم­آبادی، ...
  • نیکوبخت، ناصر، بزرگ بیگدلی، سعید، ووتی تامه، فونگ (۱۳۹۱). مقایسه ...
  • وارنر، رکس. (۱۳۸۶). دانشنامه اساطیر، ترجمه ابوالقاسم اسماعیل پور، تهران، ...
  • ولیکوفسکی، امانوئل (۱۳۶۵) و جهان واژگون شد، ترجمه محمدحسین نجاتیان، ...
  • وندیداد. (۱۳۸۵). ترجمه هاشم رضی، تهران، بهجت ...
  • ویسپرد. (۲۵۳۷). گزارش و ترجمه ابراهیم پورداوود، به کوشش بهرام ...
  • ویدن گرن، گئو. (۱۳۷۷). دین های ایران. ترجمه منوچهر فرهنگ، ...
  • هینلز، جان راسل. (۱۳۸۷). شناخت اساطیر ایران. ترجمه زاله آموزگار ...
  • هدایت، صادق. (۱۳۸۳). زند و هومن­یسن. تهران، نشر جامه دران ...
  • یسنا. (۱۳۸۷). تفسیر و تالیف: ابراهیم پورداود، تهران، اساطیر. چاپ ...
  • یشت­ها. (۱۳۴۷). گزارش و ترجمه ابراهیم پورداوود. ج ۱ و ...
  • Barber, E. W., and Barber, P. T., ۲۰۱۲. When they ...
  • Bentor, Y. K. ۱۹۸۹. Geological events in the Bible, Terra Nova ۱, ...
  • Boyce, M., and Frantz, G., ۱۹۹۱. A History of Zoroastrianism, Zoroastrianism ...
  • Dadagi, Faranbagh, ۲۰۰۱. BonDahesh, Translated by Mehrdad Bahar, Tehran, Tous ...
  • Daniken, A., ۱۹۸۹. Chariots of the Gods? Translated into Persian ...
  • Friedrich, W. L.; Kromer, B., Friedrich, M.; Heinemeier, J.; Pfeiffer, ...
  • Guidoboni, E., ۱۹۸۹. I terremoti prima del Mille in Italia ...
  • Hamblin, D. J., ۱۹۸۷. Has the Garden of Eden been ...
  • Hedayat, S., ۲۰۰۴. Zand-i- wahman Yasn, Tehran, Jamehdaran press ...
  • Kubatzki, L.; Rollefson, C.; Todorova, H. & van Andel, T., ...
  • Ludwin, R. S., ۲۰۰۵. Robert Dennis, Deborah Carver, Alan D. ...
  • Manning, S.W., Ramsey, C. B., Kutschera, W., Higham, T., Kromer, ...
  • Masse, W. B., and Masse, M. J., ۲۰۰۷. Myth and ...
  • Masse, W. B., Barber, E. W., Piccardi, L., & Barber, ...
  • Mayor, A., ۲۰۱۱. The First Fossil-Hunters: Dinosaurs, Mammoths, and Myth ...
  • Neches, I. M., ۲۰۱۳. “The Mythological and Religious Value of ...
  • Piccardi, L., ۲۰۰۵. Paleoseismic evidence of legendary earthquakes: the apparition ...
  • Piccardi, L., & Masse, W. B., ۲۰۰۷. Myth and geology. ...
  • Ryan, W., and Pitman, W., ۲۰۰۰. Noah's Flood: The new scientific ...
  • Ryan, W. B. F., ۲۰۰۴. The Black Sea flood: a ...
  • Sharifi Paichoon, M. ۲۰۲۰. Analysis of the origin, formation, and ...
  • Sharifi, A.; Pourmand, A.; Canuel, E. A.; Ferer-Tyler, E.; Peterson, ...
  • Tepper, J. H., ۱۹۹۹. Connecting Geology, History, and the Classics ...
  • Tudge, C., ۱۹۹۶. the time before history: New York, Scribner, ...
  • Visperad, (۱۹۷۸) Reported and translated by Ebrahim Pourdavoud, with the ...
  • Vitaliano, D.B., ۱۹۷۳. Legends of the Earth: Bloomington, Indiana University ...
  • Vitaliano, D. B., ۲۰۰۷. Geomythology: geological origins of myths and ...
  • Widengren, G., ۱۹۹۸. Iranian's religions, Translated by Manouchehr Farhang, Tehran, ...
  • Velikovsky, A., ۱۹۸۶. Worlds in collision, translated by M Hossein ...
  • Wyatt, T. ۱۹۹۶. Geochronology and Myth—are Gods Catastrophes? CIESM Workshop ...
  • نمایش کامل مراجع