نقد وبررسی مبانی تاریخی نظریه پاتریمونیالیسم-نئوپاتریمونیال درماهیت نظام سیاسی ایران

پاتریمونیالیسم شکلی از حاکمیت سیاسی سنتی یا نظامی است که در آن حکومت به مثابه ملک شخصی سلطان یا فرمانرواست و در آن خاندان پادشاهی،قدرت جابره ای را از طریق دستگاه دیوانی اعمال می کنند. رژیم،دست طبقه های بالاومتوسط را از قدرت کوتاه می کند ورهبر می تواند اراضی وکسب وکار افراد را بدون هشدار قبلی از آنها بگیرد.بنابراین دراین مقاله ضمن معرفی نظریه پاتریمونیالیسم تلاش شده است تا این نظریه در ماهیت نظام سیاسی ایران مورد نقدوبررسی قرار گیرد.نظریه پاتریمونیالیسم مبتنی برحفظ رسم موجود به نفع سلطه سنتی وفاقد عنصر فنی وعقلانی است درنظام پاتریمونیالیستی،تمایز میان قلمرو خصوصی وحوزه رسمی بسیار مشکل است.لذا هدف اصلی این پژوهش نقدوبررسی نظریه پاتریمونیالیسم درماهیت نظام سیاسی ایران است.از این رو سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چگونهمی توان مبانی تاریخی نظریه پاتریمونیالیسم را درماهیت نظام سیاسی ایران مورد نقد وبررسی قرارداد؟پژوهش حاضر باروش توصیفی –تحلیلی این فرضیه را مطرح می کند که «به نظر می رسد با توجه به ماهیت نظام سیاسی پاتریمونیالیسم ایران نمی توان جنبه مثبتی را براساس ساختار سیاسی در نظر گرفت زیرا پاتریمونیالیسم به جای تکیه بر قانون اساسی،انضباط ومقررات معین به اطاعت از شخص رئیس تاکید می کند که مستلزم بندگی ووفاداری به او از روی ترس است».

Keywords:

نظریه پاتریمونیالیسم , نظام سیاسی , ساختار سیاسی , ایران