شناسایی راهکارهای توسعه آینده پژوهی در نظام آموزش عالی کشور با رویکرد کیفی

امروزه آینده پژوهی در آموزش عالی به عنوان یکی از پیش نیازهای اصلی سیاست گذاری و برنامه ریزی بلندمدت نظام دانشگاهی ضروری شده است. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی راهکارهای توسعه رشته آینده پژوهی از دیدگاه صاحب نظران بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و با رویکرد کیفی انجام شده است. گروه هدف پژوه حاضر نیز صاحب نظران و متخصصان حوزه آینده پژوهی در کشور بود، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی ۱۲ نفر از صاحب نظران این حوزه به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته به مدت یک الی یکو نیم ساعت داده های پژوهش از آنها جمع-آوری گردید و جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. پس از تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه، مجموع کدهای آزاد استخراج شده از محتوای مصاحبه ها ۷۶ کد بود که در ۱۲ مفهوم مشابه طبقه بندی و در نهایت ۱۲ راهکار بر اساس دیدگاه صاحب نظران برای توسعه رشته آینده پژوهی در دانشگاه های کشور شناسایی شد. که عبارتند از: گفتمان سازی ضرورت آینده پژوهی در کشور؛ تهیه بسته های آموزشی آینده پژوهی؛ حمایت از پژوهش های نظری در حوزه آینده پژوهی؛ تقویت فعالیت های بین رشته ای در دانشگاه ها؛-سیاست گذاری در سطح وزارتخانه ؛ عملیاتی کردن آینده پژوهی در دانشگاه ها؛ درک ضرورت آینده پژوهی در نهادهای حاکمیتی؛ اصلاح و بازنگری سرفصل های درسی رشته؛ تثبت جایگاه آینده پژوهی در سازمان ها و پروژه ها؛ بهره گیری از تجارب موفق دانشگاه های برتر جهان؛ فراهم سازی فرصت های اشتغال؛ نهادینه کردن فرهنگ و تفکر آینده پژوهی در دانشگاه. بنابراین یافته های این پژوهش می تواند در سیاست گذاری های کلان آموزش عالی در راستای توسعه رشته آینده پژوهی مورد استفاده قرار گیرد.

Keywords:

آینده پژوهی , راهکارها , آموزش عالی , صاحب نظران , رویکرد کیفی