شاکله استراتژی امنیتی ایران

کشورها به ضرورت بقا، امنیت، تعامل سازنده و رفاه، ماهیت و جهت گیری سیاست ها و به تبع آن رفتارها و تفسیرها را قوام می دهند. تفسیرها و رفتارها در یکدیگر تنیده و از ارتباط ارگانیک برخوردار هستند. نیاز به حیات دادن به یک انسجام درونی در سیاست، تفسیرها و رفتارها، تسهیل نمودن فرآیند تصمیم گیری براساس یک چارچوب نظری دارای اصول معین و مشخص و قابل پیش بینی نمودن مبانی شکل دهنده تفسیرها، رفتارها و سیاست های مطرح شده برای دیگر بازیگران صحنه بین المللی، ایجاب می کند که هر کشوری در چارچوب یک استراتژی امنیتی تعریف شده و مشخص به تعریف خود، دیگران و محیط عملیاتی که در بطن آن رقابت ها، همکاری ها و نزاع های خصمانه شکل می گیرند، بپردازند. با در نظر گرفتن این نکته حیاتی که بقا، امنیت، تعامل سازنده و رفاه از پیوستگی درونی برخوردار هستند و هیچ یک اولویتی چه از نظر مفهومی و چه از نقطه نظر جوهره بر دیگری ندارد، استراتژی امنیتی باید نمایشگر فزون ترین میزان انعطاف درخصوص تعریف منافع ملی، هویت ملی و ارزش های ملی و کمترین میزان نادیده انگاری ظرفیت های فرهنگی، تاریخی، جغرافیایی، تکنولوژیک در سطح داخلی و معادلات شکل دهنده روابط نیروها در سطح بین المللی باشد. ماهیت استراتژی امنیتی با توجه به سه سوال کلیدی شکل می گیرد و توام می یابد. در وهله اول باید مشخص شود شرط لازم برای تامین امنیت مبتنی بر چه مولفه ای و شرط کافی در برگیرنده چه مولفه هایی می باشد. سه مولفه منافع ملی، هویت ملی و ارزش های ملی باید مشخص شوند که این یک شرط لازم است. هریک از این مولفه ها باید به طور دقیق و مشخص تعیین شوند و معین گردند و شاخص های آن ذکر گردند. در بطن فهم و درک این مولفه ها و جایگاه آنان باید مشخص شود که چه خطر یا خطراتی در رابطه با این مولفه ها وجود دارند. در فرآیند مدون ساختن استراتژی امنیتی در مرحله نهایی باید مشخص شود که چه خط مشی ها و تاکتیک هایی به صحنه آیند تا تهدیدها به مولفه های ذکر شده خنثی گردند و یا مدیریت شوند. استراتژی امنیتی که جمهوری اسلامی ایران باید در چارچوب آن به رفتارهای خود در قلمروی بین المللی شکل دهد می بایستی مبتنی بر تحقق منافع ملی، استحکام بخشی به هویت ملی و نافذتر نمودن ارزش های ملی باشد. در این چارچوب بازیگرانی که تهدید محسوب می گردند باید از طریق شیوه های دوگانه اجبار و یا کنار آمدن به شریک یا متحد تبدیل گردند و یا اینکه خنثی گردند.

Keywords:

استراتژی امنیتی , هویت ملی , منافع ملی , ارزش های ملی , اهداف ملی