رهیافتی به شناخت «دیگری»وجایگاه «چندصدایی »در رمان های شاخص دفاع مقدس زنان

باختین، با مطرح کردن دو مفهوم «منطق مکالمه ­ای» یا گفت وگو و «چندصدایی» زمینه ­ساز رهیافت مفهومی تازه در رمان شد. بر این اساس، مساله اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی جایگاه «دیگری» و چندصدایی در رمان­های پایداری ایران  است که شخصیت اصلی آن­ها و نویسندگانش زن هستند و این­که آثار پدیدآمده تا چه اندازه با رعایت مرزهای بی­طرفی به چندصدایی نزدیک شده ­اند؟ در بدنه مقاله که به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده ابتدا آرای باختین درباره حضور «دیگری» در متن با دو مفهوم کلیدی او؛ یعنی گفت وگوگرایی و چندصدایی، به معرفی اجمالی و بررسی رمان های موردنظر پرداخته شده است. براساس نتایج به­دست آمده، چندصدایی در این رمان ها باعث شناخت دیگری و اندیشه شخصیت های مطابق با قهرمان می شوند. چندصدایی کمک می کند تا شخصیت ها مجالی برای سخن گفتن و شناساندن خود به خواننده داشته باشند. تنوع زاویه دید در رمان های مورد پژوهش به صورت جابه جایی راوی صورت گرفته، این شیوه روایی به صورت های تک صدایی (اول شخص)، مونولگ (حدیث نفس)، اول شخص ناظر و سوم شخص وجود دارد. آن چه در رمان های جنگ به اسم «دیگری» نامیده می شود، حضور دشمن است که این «دیگری » با عناوین و عملکردهای مختلفی ظاهر می­شود.

Keywords:

چندصدایی باختین , ادبیات پایداری , دیگری , نویسندگان زن , رمان دفاع مقدس