نگاهی براثارباستانی استان کرمان مطالعه موردی؛ گنبدجبلیه

در بررسی و تحقیقاتی که توسط پژوهندگان و سیاحان، پیرامون بافت قدیمی شهر، بناهای تاریخی و محوطه های باستانی کرمان صورت گرفته است، گنبد جبلیه کرمان کمتر مورد توجه بوده است. تاریخ دقیق و نحوه کاربرد این بنا که در مشرق کرمان واقع شده، روشن نیست اما از سبک معماری آن استنباط میشود که به احتمال زیاد از بناهای اواخر عصر ساسانی و قبل از اسلام است که در اوایل اسلام تعمیر شده و یا در اوایل اسلام با الهام از معماری ساسانی بنا شده است. این گنبد دارای پلان هشت ضلعی میباشد که روی اضلاع آن طاق نماهای متعددی به چشم میخورد. سنگ مهمترین عنصر تشکیل دهنده بنای گنبد است و دومین ماده مهم آن ملات میباشد، روایت است که در ملات این بنا از شیر شتر استفاده شده است تا از پوسیدگی آن جلوگیری کند. گنبد جبلیه در طول تاریخ، حوادث فراوانی را تجربه کرده و اکنون به عنوان نماد پایداری شهر کرمان محسوب میگردد، بنای باشکوه و پر رمز ورازی که مطالعه بر روی آن میتواند راهگشای شناخت بهتر فرهنگ و هنر کرمان باشد. این پژوهش که حاصل مشاهدات عینی و مطالعات کتابخانه ای به صورت تحلیلی – توصیفی است، سعی دارد ابتدا از لابهلای تاریخ به دنبال نشان این گنبد باشد و سپس ساختار فیزیکی این بنا را با نگاه فنی و سبک شناسانه مورد بررسی قرار دهد تا شاید سرآغازی بر پژوهشهای بیشتر بر این بنای تاریخی و ارزشمند باشد چرا که عدم شناخت و توجه به گنجینه های تاریخی شهر باعث ازبین رفتن هویت شهری میشود.

Keywords:

گنبد جبلیه کرمان , هویت شهری , ملات شیر شتر