ارزیابی وضعیت کشاورزی استان هرمزگان از دیدگاه آب مجازی

پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگی و عدم مدیریت عرضه و تقاضای منابع آب در کشور به ویژه در مناطق بسیار کم آب و خشک مانند استان هرمزگان، مدیریت منابع آب را به خصوص در بخش کشاورزی با مشکلات جدی رو به رو ساخته است. در این وضعیت تجارت درون کشوری آب مجازی می تواند با صرف هزینه های کمتر بخش عمده ای از مشکلات را در بخش توزیع آب حل کند. نتایج این تحقیق نشان داد که کل واردات و صادرات آب مجازی استان هرمزگان به ترتیب ۱۲۸۴/۳ و ۱۱۳۱/۱ میلیون مترمکعب در سال می باشد. سهم بخش زراعی، باغی و دامی از واردات آب مجازی به ترتیب ۶۱/۴۴%، ۹/۹۷% و ۲۸/۵۹% و هم چنین از صادرات آب مجازی به ترتیب ۳۵/۳۲%، ۵۹/۱۸% و ۵/۵% به دست آمد. تراز تجارت آب مجازی این استان برابر ۱۴۲/۵ میلیون مترمکعب است. هم چنین شاخص کم آبی، شاخص شدت مصرف آب، شاخص وابستگی آب به واردات آب مجازی و شاخص خودکفایی آب به واردات آب مجازی استان هرمزگان به ترتیب برابر۶۳%، ۵۸%، ۶/۹% و ۴/۹۰% به دست آمد. یکی از مهم ترین دلایل صادرات آب مجازی در استان هرمزگان تولید محصولات آب بر مانند خرما، سبزیجات، صیفی جات می باشد. مهم ترین منبع واردات آب مجازی به استان ناشی از وارد کردن برنج و گندم است. هم چنین نتایج این تحقیق نشان داد که استان هرمزگان دارای پتانسیل نسبتا کمی در استفاده از آب سبز بوده به طوری که حدود ۷/۸ درصد تولیدات زراعی و باغی استان به وسیله آب سبز تولید می شوند. در نتیجه پیشنهاد می­شود الگوی کشت استان هرمزگان به سمت استفاده بیشتر از آب سبز (مانند غلات و میوه ها) و پرهیز از کاشت محصولات آب­بر تابستانه مانند ذرت و سیب­زمینی تغییر جهت داده شود.

Keywords:

آب سبز , آب مجازی , تراز تجارت , شاخص شدت مصرف