مطالعه و مقایسه آلکالوئیدهای گیاه دارویی Salvia macilenta تحت شرایط اقلیمی متفاوت استان کرمان

مقدمه : مریم گلی شکننده (Salvia macilenta) از گونه های معطر بوته ای کوچک و متعلق به خانواده Lamiaceae می باشد که به صورت وحشی در برخی مناطق ایران مانند کرمان رویش دارد. آلکالوئیدها خانواده بزرگی از متابولیت های ثانویه حاوی نیتروژن می باشند که از آمینواسیدها مشتق می شوند. کمیت و کیفیت متابولیت های ثانویه علاوه بر فاکتورهای ژنتیکی و عوامل فیزیولوژیک تحت تاثیر شرایط محیطی و اکولوژیک قرار می گیرد . هدف از این مطالعه بررسی آلکالوئیدهای گیاه Salvia macilenta رشد یافته در دو منطقه با اقلیم متفاوت (کهنوج و دهبکری ) از جنوب استان کرمان است . مواد و روشها : پس از جمع آوری و تائید گونه ، عصارهگیری از آن انجام شد و شناسایی ترکیبات آلکالوئیدی با استفاده از LC-MS انجام شد. در این پژوهش ،۷ ترکیب آلکالوئیدی یکسان در گیاهان جمع آوری شده از هر دو منطقه شناسایی شد که در گیاهان جمع آوری شده دهبکری بیشترین غلظت مربوط به ترکیب cocsuline (۳۴/۶۰ درصد) و کمترین غلظت مربوط به ترکیب ) (+)-Angchibangkine ۴۸/۲۰ درصد) بود و در گیاهان کهنوج بیشترین غلظت مربوط به ترکیب Tetrandrine (۰۹/۵۰ درصد) و کمترین غلظت مربوط به ترکیب Osornine (۳۱/۱۹ درصد) است . یافته های برجسته : مقایسه مقدار ترکیبات آلکلوئیدی در دو منطقه مورد مطالعه نشان داد که مقدار Cocsuline، Penduline و Cocsulinine ۶'-Methyl Ether به طور معنی داری در منطقه دهبکری بیشتر از منطقه کهنوج بود. از طرفی مقدار Baluchistine و Tetrandrine به طور معنی داری در منطقه کهنوج بیشتر از منطقه دهبکری بود. نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که عوامل اقلیمی از نظر کیفی بر میزان آلکالوئیدها تاثیری نداشتند اما از نظر کمی بر روی مقدار این متابولیت تاثیرگذار بود.

Keywords:

متابولیت ثانویه , LC-MS , تتراندرین , کوکسولین