آشنایی با انواع برنامه درسی به منظور آگاهی معلمان در حرفه معلمی

برنامه درسی حاوی مجموعه ای از اهداف، اصول، برنامه های عمومی ، فرصت های تربیتی و طرحریزی شده (از سطح ملی ، منطقه ای و محلی تا مدرسه و کلاس درس با طیف مخاطبان بسیار گسترده و فراگیر تا بسیار محدود)، که حداقل شامل سه جزء »موضوع یا محتوا«، »روش« و »ترتیب زمانی « است ؛ این برنامه تدابیر از پیش تعیین شده و نتایج مترتب بر آنها در ارتباط با محتوای دروس و سرفصل ها، روش های تدریس ، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی و فرآیند رسمی و غیر رسمی آموزشی ، اعم از آموزش های آشکار و پنهان، برای یادگیری است که از طریق آن، فراگیران، تجربیات یادگیری ، دانش و مهارتهای لازم را تحت نظارت معلم فرا می گیرند یا نگرش و نظام ارزشی خود را تغییر می دهند تا در سایه آن بتوانند با درک و اصلاح موقعیت ، تکوین و تعالی پیوسته هویت خویش ، دانش مربوط به حوزه های مختلف مرتبط با محیط زندگی را کسب و شایستگی های لازم را در خود به وجود آورده و برای رسیدن به مرتبه قابل قبولی از آمادگی برای تحقق حیات طیبه در همه ابعاد گوناگون و ورود به عرصه زندگی و محیط کار آماده شوند. به عبارت دیگر؛ برنامه درسی ، محتوای رسمی و غیر رسمی و موضوع مشخص و هدفمندی است که طی فرآیند معین و تحت نظارت مدرسه ، دانش و مهارت های فراگیران را افزایش و به وسیله آن مخاطبان گرایش ها، نگرش ها، قدرشناسی ها و ارزش های خود را تغییر داده یا اصلاح می کنند. برنامه درسی ،در حقیقت منعکس کننده آن چیزی است که معلم بدان امید می ورزد، برای آن ارزش قائل است ، بدان اعتقاد دارد و بالاخره انتظار دارد که بتواند آن را برای فراگیران تحت نظر خود فراهم سازد. برنامه درسی در این سطح به درجه مهارت های حرفه ای ، قابلیت ها و برداشت های معلم در خصوص تعلیم و تربیت ، بستگی دارد. ایده اصلی در درک مفهوم برنامه درسی در سطح آموزشی این است که ، یک معلم در محدوده کلاس درس تصمیم گیرنده اصلی باشد. فرآیند برنامه ریزی درسی ، مستلزم پیمودن مراحلی نظیر سنجش نیازها، تدوین هدف ها، انتخاب و سازماندهی محتوا و نیز تجربیات یادگیری ، اجرا و ارزشیابی و برنامه ای مشتمل بر پنج مولفه پذیرفته شده، چارچوبی از فرضیات درباره یادگیرنده و جامعه ، مقاصد و اهداف، محتوا و موضوعات درسی ، شیوه های اجرا و ارزشیابی است . ریشه در واژه لاتین currere دارد، به معنای میدان مسابقه یا میدانی برای دویدن و راهی که باید طی شود.

Keywords:

برنامه درسی , نظام آموزشی , دانش آموز , معلم .