تحلیل تفسیری آیات عتاب با توجه به آموزه عصمت پیامبر اسلام(ص) در مقام دریافت وحی

در تاریخ انبیاء سلف نیز به شهادت قرآن، شبهه انگیزان از جهات مختلف بر رسالت پیامبران الهی و کتابها و تعالیم آنان خرده می گرفتند و هر یک به گونه ای سعی در القاء تردید و ابهام و در نهایت انکار و نفی آنان داشتند. مخالفان عصر رسالت ، پیامبر را به سحر، افترا و اسطوره گویی متهم می کردند، یا قرآن کلام پیامبر است و یا افکار قرآن متعلق به خود پیامبراسلام(ص) است ، وح ی را تابع پیامبر دانسته است . قرآن ثمره شخصیت وتجربه پیامبر اسلام(ص) است . قرآن ساخت بشراست .متن قرآنی حاوی الفاظ پیامبر اسلام(ص) است . این الفاظ از تجربه ی معنوی پیامبر ایجاد شده است .قرآن نیز تفسیر تجربه (وحی ) او است . زبان قرآن زبانی بشری است . به باور وی، زبان قرآن که زبانی عربی است ، تجربه بدون تفسیر محال است . فرهنگ و پیش فرضهای پیامبر در وحی (تجربه ) او دخالت و حضور دارند. قرآن متاثر از فرهنگی است که پیامبر اسلام (ص) در آن می زیسته است . فرهنگ جامعه ی عربستان، بر متن قرآنی به شدت اثر گذاشته است . چرا که میان متن و فرهنگ رابطه ای دیالکتیکی برقرار است . از طرفی متن قرآن محصول واقعیت فرهنگی است و از سوی دیگر، خود این متن میراثی فرهنگی را آفریده است . قرآن محصول اندیشه و فکر یا ارتباط متقابل پیامبر با امتش است . عوامل انسانی مانند زبان ، فرهنگ ، باورها و اتفاقات زمانه در امر وحی نقش دارد. با این مقدمات می توان دریافت که فهم متن قرآنی مستلزم فهم فرهنگ زمانه ی نزول است . قرآن وح ی نیست ؛ و بدین سبب ، فراوان کوشیدهاند که برای قرآن مصادر غیر الهی اثباتکنند.وح ی تجربی که عصمت پیامبر و خطا ناپذیری وح ی و الهی بودن وحی را نف ی می کند، سرانجام به تحریف قرآن می انجامد.پس از عصر نزول تاکنون مخالفان در تکاپوی تضعیف بزرگ ترین پدیده آسمانی یعنی وحی بوده و هستندو شبهاتی را در محورهای مختلف مطرح کرده اند که از آن جمله می توان به شبهه عدم امکان وحی و ارتباط بشر مادی با خدای مجرد، تاریخی بودن وحی ،انسانی بودن وحی خطاپذیری وحی وشبهات مربوط به مصادر وحی و ... اشاره کرد.

Keywords:

آیات عتاب , آیات عصمت , آیات تمنی , آیات تحدی.