تاثیر الیسیتورهای متیل جاسمونات، اسید سالیسیلیک و دی اکسید تیتانیوم بر صفات فیزیولوژیکی- بیوشیمیایی زرشک ژاپنی (Berberis thunbergii)

زرشک ژاپنی یا زرشک زینتی (Berberis thunbergia) متعلق به خانواده Berberidaceae است. این خانواده دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضدمیکروبی و ضد­سرطان می باشد. خواص درمانی زرشک هزاران سال است که شناخته شده و مورد استقبال و مطالعه قرار گرفته است. به منظور مطالعه تغییرات صفات فیزیولوژیکی- بیوشیمیایی زرشک ژاپنی تحت تاثیر الیسیتورهای غیرزنده، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه و آزمایشگاه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) در سال های ۱۳۹۹-۱۳۹۸ انجام شد. تیمارها شامل الیسیتورهای متیل جاسمونات، اسید سالیسیلیک، دی اکسید تیتانیوم و عدم استفاده از الیسیتور (شاهد) در چهار تکرار بودند. در این پژوهش، میزان رنگیزه های فتوسنتزی برگ و آنزیم های آنتی اکسیدانی بافت های برگ و ریشه گیاه زرشک ژاپنی مورد استخراج و سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای آزمایشی بر میزان رنگیزه های فتوسنتزی برگ و آنزیم های آنتی اکسیدانی در دو بافت مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان داد که تیمار اسید سالیسیلیک، میزان کلروفیل a و کلروفیل کل برگ را نسبت به شاهد به ترتیب ۹/۲۰ و ۳/۲۱ درصد افزایش داد. اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات به ترتیب باعث افزایش ۹/۲۹ و ۱/۱۹ درصدی میزان کاروتنوئید برگ نسبت به شاهد گردید. بیشترین محتوای پروتئین ریشه با کاربرد اسید سالیسیلیک تولید شد که نسبت به شاهد ۶/۳۸ درصد افزایش یافت. فعالیت آنزیم کاتالاز در ریشه با الیسیتورهای اسید سالیسیلیک و دی اکسید تیتانیوم به ترتیب ۸/۷۶ و ۲/۵۲ درصد نسبت به شاهد افزایش نشان داد. در برگ، الیسیتورهای اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات فعالیت آنزیم کاتالاز را نسبت به شاهد به ترتیب ۱/۱۰۴ و ۱/۵۷ درصد افزایش دادند. از این پژوهش نتیجه گیری شد که اسید سالیسیلیک بیشترین تاثیر را در افزایش میزان رنگدانه ها و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی گیاه زرشک ژاپنی داشته است که می توان برای تولیدات دارویی استفاده نمود.

Keywords:

Antioxidant enzymes , Abiotic elicitors , Photosynthetic pigments , Medicinal plants , آنزیم های آنتی اکسیدانی , الیسیتورهای غیرزنده , رنگیزه های فتوسنتزی , گیاهان دارویی