قراردادهای بانکی در پرتو الزامات بانکداری اسلامی

در نظام حقوقی ناظر بر بانکداری در اقتصاد جهان و خاصه کشور اسلامی ایران تاکید بر شاخصه عدم ربوی بودن اقدامات و روح حاکم بر قراردادها و سپرده های بانکی، حائز اهمیت می باشد. در کشور ایران به واسطه حاکمیت قانون و شرع به صورت توامان تحولات و نوآوری های بزرگی در بانکداری و عملیات مربوط به آن به وجود آمده است. بانکداری بدون ربا با تاکید بر آموزه های دین مبین اسلام در کشور ایران تبلور یافته و بالتبع در حوزه تسهیلات، سپرده ها و... نیز راه یافته و متجلی گردیده است. در نظام بانکداری در ایران سابق بر انقلاب اسلامی شاهد حاکمیت سیستم ربوی بر نظام بانکداری و ابعاد مختلف آن بوده ایم. پاک سازی سیستم بانکداری مستلزم تلاش و اراده قوی بود که در نظام جمهوری اسلامی ایران عملا رخ داد و امروزه شاهد نوعی بانکداری با تاکید بر حفظ سرمایه مردم و توجه به منافع آن ها و درعین حال بدون ربا می باشیم. البته تحقق کامل و مطلق این امر همچنان مستلزم بررسی و تلاش و تکیه بر مبانی قانونی و فقهی در پرتو شرع مقدس اسلام می باشد و بایستی متخصصین امر در حوزه قانون و فقه اصلاحات لازم و به روزرسانی های کافی را پیشنهاد و در حوزه تقنین و نظارت نیز پیگیری و محقق گردد. در پژوهش حاضر با بررسی معیارها و عملیات مختلف ذیل نظام بانکداری کشور سعی در بررسی قراردادهای بانکی در پرتو الزامات بانکداری بدون ربا گردیده و میزان استقلال یا اثرپذیری آن ها را از عدم ربوی بودن بررسی می نماییم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که قراردادهای بانکی در نظام بانکداری کشور عمدتا مطابق با موازین و الزامات فقهی و شرعی تنظیم می گردند لیکن همچنان بایستی تلاش بیشتر در راستای اصلاح و اساسی سازی آن ها توسط متخصصین قانون و فقه صورت پذیرد.

Keywords:

قراردادهای بانکی , الزامات بانکداری , ربا , بانکداری اسلامی , بانکداری بدون ربا