طبقه بندی گل و گیاه در دیوان غزلیات شمس

تمام شاعران پارسی از گل ها و گیاهان در اشعار خود استفاده نموده اند؛ اما مولانا استاد عرفان و احساس بسیار در غزلیات خود از صور خیال حاصل از گیاهان بهره برده است به طوری که تعداد قابل ملاحظه ای از ابیات را به خود اختصاص داده است که با نگاهی نوین و موثر به تصویرسازی پرداخته است. هدف از نگارش این مقاله بررسی نقش گل و گیاه و کاربردشان در غزلیات شمس است. در این مقاله گل ها و گیاهان شاخص به کار رفته در غزلیات مولانا با شرح اندکی از ساختار و شکل گیاه مورد نظر و توجه به نمود ظاهری و تنوع عینی بررسی می شوند. به طور کلی غزلیات شمس، اشعار معنی گریزی است و با ریتم و ضرباهنگ خود، ناخودآگاه مخاطب را فعال می نماید و موجب انتقال شور و سرمستی به مخاطب می گردد؛ زیرا مولانا از جهانی نهفته، تجربیات عرفانی خود را بیان می دارد. در اینجا نمادهای معمول از گیاهان مذکور طبقه بندی گردیده که با این حال نگاه مولانا فراتر از این موارد است و او به تمام موجودات پیرامون خود حیات می-بخشد، گویی با آن ها گفتگو می نماید و از زبان آن ها و با درکی عمیق از گیاهان اطراف خود سخن می گوید و همین امر مولانا را به شاعر و عارفی بی نظیر و بی بدیل تبدیل نموده است.

Keywords:

واژگان کلیدی: گل و گیاه , غزلیات شمس , مولانا