تحلیل اثرات استخراج معادن سنگ بر مناطق روستایی نمونه موردی: شهرستان خرم بید

معدن کاری و استفاده از مواد معدنی با توجه به شواهد موجود، قدمت هزاران ساله دارد، در گذشته، معدن کاری نیاز به دانش و تخصص خاصی نداشت، اما امروزه حرفه ای بسیار پیچیده و پر هزینه است. چرا که اکنون لایه های غنی معادن، تهی تر و عیار فلز کانه ها کمتر شده است. با توجه به غنی بودن سازند های تشکیل دهنده پوسته زمین به ویژه در مناطق خاصی از کشور و نیز ارزش اقتصادی ناشی از معدنکاری، فعالیت های مربوط به معادن مانند معادن مس، طلا، سرب، روی، زغال سنگ و کانی های مختلف فلزی و غیر فلزی و معادن مصالح ساختمانی در جای جای اکوسیستم های ایران انجام گرفته است که منجر به تاثیرات منفی بر محیط زیست شده است. پژوهش حاضر به بررسی و تجزیه و تحلیل اثرات مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی استخراج معادن سنگ بر مناطق روستایی شهرستان خرمبید واقع در استان فارس، پرداخته شده است. روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیل و مبتنی بر روش میدانی و پرسشنامه ای می باشد. در این پژوهش پس از شناخت بخش های مختلف پروژه های استخراج معادن، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف، اجزا و عناصر محیط زیست منطقه تحت اثر، به تفکیک چهار محیط فیزیکی_شیمیایی، بیولوژیکی_اکولوژیکی، اجتماعی_فرهنگی و اقتصادی_عملیاتی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین جامعه آماری این پژوهش شامل۱۴ روستا از شهرستان خرمبید می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش ماتریس ارزیابی سریع اثرات و نرم افزار RIAM بهره گیری شد. نتایج نشان داد که فعالیت های معدن کاری در منطقه مورد مطالعه اثرات مثبت چندانی نداشته ولی اثرات منفی آن بسیار چشمگیر بوده است، بدین صورت که محیط فیزیکی و بیولوژیکی منطقه مورد مطالعه در کلیه روستاها تاثیرپذیری منفی از فعالیت های معدن کاری داشته است، تنها موردی که در برخی روستاها نظیر مظفرآباد، سرتم، آقا چشمه، قاضیان، قصر یعقوب تاثیر مثبتی داشته، محیط اجتماعی اقتصادی آن هم در مقوله اشتغال است.

Keywords:

استخراج , معادن سنگ , روستا , خرم بید