بررسی نقش خشونت خانگی و حمایت اجتماعی برسلامت روان زنان متاهل مراجعه کننده به مراکزخدمات جامع سلامت شهر بوشهر در دوران پاندمی کرونا ویروس

مقدمه: امروزه خشونت علیه زنان، یکی از مهمترین مشکلات حقوق بشر و تهدید کننده سلامت جسمی و روانی در سطح جهان به شمار می رود. زنان قربانی خشونت خانگی، بیشتر در معرض ابتلا به انواع اختلالات روانی و نیازمند دریافت درمانهای روانپزشکی نسبت به زنان دیگر هستند. در مواقع اپیدمی بیماریهای عفونی، قرنطینه شدن درخانه و تعامل مداوم اعضای خانواده با یکدیگر می تواند می تواند تاثیر سویی بر سلامت روان اعضای خانواده بگذارد. این مطالعه با هدف بررسی نقش خشونت خانگی و حمایت اجتماعی در سلامت روان زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر بوشهر در پاندمی کرونا ویروس در سال ۹۹ انجام شده است. روش کار: در این مطالعه مقطعی، ۳۹۲ زن متاهل از ۱۲ مرکز بهداشتی درمانی شهر بوشهر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده (MDPSS) ، پرسشنامه استاندارد خشونت خانگی، مقیاس سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (GHQ-۲۸) بصورت خودگزارشی جمع آوری شدند. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ انجام شد و از آزمونهای آماری توصیفی، مجذور کای، تی مستقل و رگرسیون لجیستیک برای آنالیز داده ها استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان ۹۸/۹ ± ۵۸/۳۵ سال بود. سطح تحصیلات دانشگاهی (۳/۴۱ % ) دارای بیشترین فراوانی تحصیلات در زنان بود. بیش از نیمی از زنان افزایش تعارضات خانوادگی را در دوران همه گیری کرونا گزارش نمودند. یک سوم زنان مشکوک به اختلالات روانی بودندو اکثریت آنان دارای اختلال در عملکرد اجتماعی بودند. بیشترین فراوانی خشونت خانگی به ترتیب مربوط به خشونت روانی (۵۹%)، خشونت فیزیکی (۱۹%) خشونت جنسی (۱۷%) و خشونت اقتصادی (۱۳%) بود. در زنانی که بیماری زمینه ای داشتند شانس اختلالات روانی ۲.۷ برابر بیشتراز سایر زنان بدون بیماری زمینه ای بود ( ۰.۰۰۱p= و ۲.۷OR=. ) وزنانی که شرب مشروبات الکلی را در همسرانشان گزارش کردند، ۲.۸۲ برابر بیشتر در معرض خطر اختلالات روانی بودند (۰.۰۴p= و OR=۲.۸ ). همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که تجربه خشونت جنسی در زنان ۱.۲۴ برابر بیشتر آنان را در معرض اختلالات روانی قرار می دهد (۰.۰۲ p =و ۱.۲۴OR =) در این مطالعه حمایت اجتماعی بالاتر با اختلالات روانی پائین تری همراه بود به ازای هر یک واحد افزایش در نمره حمایت اجتماعی از طرف خانواده ، شانس اختلالات روانی ۸.۳% کاهش نشان داد. نتیجه گیری: براساس نتایج ، یک سوم زنان مشکوک به اختلالات روانی بودند.داشتن بیماری زمینه ای،حمایت اجتماعی ضعیف از طرف خانواده ، خشونت جنسی ، شرب مشروبات الکلی در همسر از عوامل موثر اختلالات روانی در زنان متاهل شناخته شدند. وضعیت روانی زنان آسیب پذیر باید مورد غربالگری دقیق قرار گیرد. استفاده از خطوط آنلاین مشاوره و شناسایی افراد در معرض خطر خشونت خانگی در مواقع بحران ضروری است. برنامه ریزی جهت مداخلات آموزشی موثر و کاهش آسیبهای روانی توصیه می شود.

Keywords:

سلامت روان زنان , حمایت اجتماعی , خشونت خانگی , اپیدمی کرونا