تحلیل زمانمند تغییرات پوش شگیاهی در استان خراسان رضوی به کمک سنجش از دور و پلت فرم Google Earth Engine

پوشش های گیاهی، یکی از عناصر کلیدی در چرخه اکوسیستم به شمار می روند. این پوشش ها در حفظ و تعادل محیط زیست پیرامون بشر نقش تعیین کننده ای داشته و خدمات اکوسیستمی متعددی را ارائه می دهند. در این راستا، پژوهش حاضر سعی داشته است که با تحلیلی زمانمند، تغییرات مکانی-زمانی پوشش گیاهی استان خراسان رضوی را در یک بازه ی ده ساله بین سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۳ مورد واکاوی قرار دهد. بدین منظور ابتدا برای نمایش پوشش گیاهی منطقه، شاخص پوشش گیاهی NDVI به کمک تصاویر ماهواره ای مربوط به ماهواره Landsat در سامانه متن باز Google Earth Engine محاسبه شده است. سپس با استفاده از روش آستانه گذاری، پوشش های گیاهی این استان (اراضی زراعی، جنگل ها و مراتع) از مناطق بدون پوشش (بایر و شهری) تفکیک شده است. نتایج نهایی نشان داد که وسعت پوشش گیاهی در استان خراسان رضوی، از ۵۸ / ۶۱۷۲۳۴ هکتار در سال ۲۰۱۳ به ۰۹ / ۶۰۳۱۱۷ هکتار در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است. در همین اثنا عواملی همچون افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی سبب شده است که وسعت اراضی بدون پوشش در این منطقه افزایش قابل توجهی داشته و از ۳۹ / ۱۱۰۳۴۴۸۳ هکتار به ۸۸ / ۱۱۰۴۸۶۰۰ هکتار برسد. شواهد حاکی از آن است که در مجموع تغییرات پوشش گیاهی استان خراسان رضوی از روندی کاهشی تبعیت می کند که این امر می تواند پیامدهای زیست محیطی بی شماری را به همراه آورد. با این وجود، برای اظهار نظر قطعی در این باره، نیاز است سرانه استاندارد پوشش های گیاهی در هر یک از شهرستان های این استان به صورت جداگانه با در نظر گرفتن عوامل متعدد اقلیمی، اقتصادی، اجتماعی و انسانی محاسبه شود.

Keywords:

پوشش گیاهی , NDVI , سنجش از دور , Google Earth Engine , استان خراسان رضوی