ارتباطات فرهنگی منطقه سرایان در هزاره های چهارم و سوم ق.م؛ نتایج کاوش در محوطه کله کوب سرایان، خراسان جنوبی

منطقه­ی سرایان در شمال غرب خراسان جنوبی با اقلیمی نسبتا سرد و کوهستانی واقع گردیده است. دشت­ها و کوه­های اطراف سرایان کاملا مستعد زندگی در برهه­های مختلف زندگی بشر بوده­اند. بررسی­های صورت گرفته در این منطقه نشان می­دهد که اوج پیشرفت و تحول فرهنگی آن در هزاره­های چهارم و سوم ق.م اتفاق افتاده است. هرچند پیشرفت­های بشری دیرتر از غرب ایران به این مناطق رسید با این حال مطالعات انجام شده نشان می­دهد که نقش جنوب خراسان در تحولات منطقه پر رنگ بوده است.طی سال­های گذشته در جنوب خراسان با کشف محوطه کله­کوب و داده­های بدست آمده از آن می­توان به چگونگی تبادلات فرهنگی این منطقه پی برد. شناسایی سنگ لاجورد و مهره­هایی از قبیل عقیق جگری نیز بدون شک نشان از تجارت و مبادله با محوطه­های مشابه در جنوب شرق و همچنین محوطه­های آسیای مرکزی دارد و یا حداقل نشان می­دهد که در مسیر تجارت از شمال افغانستان به بین النهرین قرار داشته است. با توجه به مستندات موجود، محوطه کله­کوب نقش مهمی را در مبادلات درون منطقه­ای و حتی فرامنطقه­ای ایفا می­کرده است. هدف از انجام این پژوهش معرفی شاخصه­های فرهنگی و نیز تعاملات و برهم­کنش­های صورت گرفته در هزاره­های چهارم و سوم پ.م در جنوب خراسان می­باشد.روش جمع­آوری اطلاعات به صورت میدانی (کاوش) و کتابخانه­ای (اسنادی) می­باشد. نتایج موجود نشان می­دهد که محوطه­ی کله­کوب با قرارگیری در شاهراه ارتباطی شرق و غرب، تحت تاثیر تحولات موجود بین این مناطق قرار گرفته و در تعاملات اقتصادی و شاید سیاسی، در طول آغاز نگارش ایفای نقش کرده است.