بازخوانی و گونه شناسی معماری ایالت قهستان از قرن سوم تا پایان قرن پنجم هجری
Publish place: Journal of Great Khorasan، Vol: 7، Issue: 24
Publish Year: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 4
This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPRESS-7-24_004
تاریخ نمایه سازی: 31 تیر 1403
Abstract:
قهستان معرب کهستان و مخفف کوهستان است و شامل مناطقی چون قاین، ترشیز، خواف، باخرز، گناباد، طبس گیلکی، طبس عناب (مسینان)، باخرز، خوسف، زام و زاوه بود. در واقع بخش اصلی آن را خراسان جنوبی و شهرهایی از خراسان رضوی، یزد و اصفهان کنونی تشکیل می دادند و کرسی این ایالت قاین بود. این منطقه گرچه در ساختار سیاسی و اداری بخشی از خراسان بزرگ بوده است، اما از آن تحت نام واحد جغرافیایی مستقل و متمایزی یاد شده است. قهستان به دلیل بافت طبیعی، موقعیت مهم جغرافیایی (قرار گرفتن در موقعیت تلاقی شاهراه شرق به غرب و شمال به جنوب)، گستردگی و حضور گروههای نژادی و مذهبی گوناگون از دیرباز مورد توجه بوده است. قهستان در آغاز دوره ی اسلامی به عنوان دروازه ی خراسان و گلوگاهی مهم برای کنترل ایالات خراسان، سیستان و کرمان به شمار می رفت و به همین جهت مورد توجه مورخان و جغرافی دانان اسلامی بوده و گزارشات مفصلی از اوضاع این منطقه از جمله درباره معماری و عناصر آن ارائه نمودهاند. این پژوهش در پی ترسیم تصویری کلی از معماری این منطقه در سده های سوم تا پنجم هجری بر پایه ی متون تاریخی و جغرافیایی است که به ویژگی ها و عناصر مختلف آن (مکان و موقعیت، فضای داخلی و خارجی، کاربرد بنا، نوع مصالح و معرفی شماری از آثار معماری این منطقه) پرداخته خواهد شد. در واقع این پژوهش تلاشی است برای پاسخگویی به این پرسش مهم که، نقش و جایگاه معماری در منطقه ی قهستان از قرن سوم تا قرن پنجم هجری بر اساس منابع تاریخی چگونه بوده است؟ پژوهش پیش رو به روش توصیفی- تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای صورت گرفته است.
Authors
شهاب شهیدانی
عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه لرستان
فرشید جعفری
پژوهشگر -کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی