بررسی اثرات توسعه گردشگری بر تحولات اجتماعی-فرهنگی مقصدهای روستایی (مطالعه موردی: روستاهای مقصد گردشگری شهرستان چناران)

امروزه توجه به عرصه فرهنگی و اجتماعی گردشگری، ضرورتی انکارناپذیر است، زیرا گردشگر و میزبان با دو فرهنگ متفاوت با یکدیگر در تعامل قرار می گیرند که این اختلاف فرهنگ ها، تاثیراتی را بر پایداری هر دو جامعه موجب می شود. هدف این مطالعه بررسی اثرات توسعه گردشگری بر تحولات اجتماعی-فرهنگی روستاهای مقصد گردشگری شهرستان چناران است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش شناسی، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل خانوارهای روستایی است که با استفاده از فرمول کوکران و سطح خطای (۰.۰۶)، ۲۵۲ نفر (با محوریت یک عضو از هر خانوار) از ۱۱ روستای گردشگرپذیر شهرستان چناران به عنوان نمونه تعیین شده است. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون های t تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. نتایج تحقیق نشان می ­دهد که به طورکلی توسعه گردشگری بیشتر باعث تحولات مثبت اجتماعی-فرهنگی در روستاهای مقصد گردشگری شده است تا تحولات منفی. لازم به ذکر است مهم ترین تحولات مثبت اجتماعی-فرهنگی توسعه گردشگری شامل شناخته تر شدن روستا با میانگین ۳.۶۰ و افزایش مبادلات و پیوستگی فرهنگی با میانگین ۳.۳۳ است و در زمینه تحولات منفی نیز، بیشترین تحولات در زمینه افزایش هزینه های زندگی با میانگین ۲.۹۱ و تغییر زبان و گویش مردم محلی با میانگین ۲.۸۰ رخ داده است. بیشترین تحولات مثبت در روستای رادکان با میانگین ۳.۶۳ و بیشترین تحولات منفی در روستای اخلمدعلیا با میانگین ۳.۲۵ رخ داده است. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که توسعه گردشگری بر تحولات مثبت و منفی اجتماعی-فرهنگی در منطقه مورد مطالعه دارای اثرگذاری بالایی است.

Keywords:

توسعه گردشگری , گردشگری روستایی , تحولات اجتماعی-فرهنگی , شهرستان چناران