تحلیل نقوش و صفحه آرایی قرآن میر عبدالقادر حسینی شیراز ی از مکتب هند و مقایسه آن با قرآن روز بهان شیراز ی از مکتب شیر از (از مجموعه نفایس آستان قدس رضو ی)

Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 12

This Paper With 17 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HGI-1-1_006

تاریخ نمایه سازی: 31 تیر 1403

Abstract:

با ورود اسلام به ایران و سایر نقاط به ویژه در دوره صفوی، تذهیب های قرآنی دارای اهمیت و ارزش زیبایی شناسی خاصی گردید. در این دوره بین ایران و هند ارتباطاتی ویژه در زمینه هنری ایجاد و درنتیجه دامنه تحقیقات هنری گسترش یافت. در ایران، بهترین مذهبان تنها در پایتخت ساکن نبودند. در سراسر قرون نهم و دهم هجری­ قمری، شیراز یکی از مراکز اصلی تدوین کتب دست نویس به شمار می آمد. این پژوهش برآن است که با انتخاب هدفمند دو قرآن نفیس از موزه آستان قدس رضوی، قرآن روزبهان شیرازی با شماره ثبت ۱۳۶ از مکتب شیراز و قرآن عبدالقادر حسینی شیرازی با شماره ثبت ۱۰۶ مربوط به مکتب هند و ایرانی -هر دو از قرآن های شاخص در مکتب های عنوان شده در دوره زمانی صفوی- را مورد مطالعه و تطبیق قرار دهد. سوال اصلی این است که چه شباهت ها و تفاوت هایی بین سبک تذهیب در قرآن میر عبدالقادر حسینی شیرازی و قرآن روزبهان شیرازی دال بر اثرگذاری مکتب شیراز بر مکتب هند و ایرانی یا بالعکس وجود دارد؟ هدف اصلی پژوهش دستیابی به ویژگی هایی تذهیب های مکتب هند و ایرانی است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی با رویکرد تطبیقی است. در این روش علاوه بر معرفی این آثار نفیس و هنرمندان آن ، با بررسی تذهیب و صفحه آرایی و تطبیق آن ها با یکدیگر، ویژگی های هر مکتب مورد مطالعه قرار داده می شود. همچنین پژوهش بر پایه مطالعات کتابخانه ای و استفاده از منابع اینترنتی خواهد بود. نتایج حاصله نشان می دهد کتابت قرآن در هند بیشتر تحت تاثیر هنرمندان ایرانی به خصوص هنرمندان مکتب شیراز بوده است و تبادل هنری و فرهنگی در این دوره با توجه به شیعی مذهب بودن قطب شاهیان بیش از پیش مشهود می شود، چنانکه صفحه آرایی و آرایه های تذهیبی قرآن عبدالقادر حسینی و قرآن روزبهان مشابه صفحه آرایی های صفوی است. استفاده از رنگ های خاص و ترکیبی که از اختصاصات سبک روزبهانی است در هر دو قرآن مشترک می باشد. در این میان در تذهیب های قرآنی میر عبدالقادر برخی ویژگی ها ازجمله نوع پرکاری در تذهیب و علاقه به طبیعت گرایی با گل های ریز و فراوان دیده می شود که از تاثیرات مکتب هند بر مکتب شیراز است

Keywords:

تذهیب , مکتب هندوایرانی , مکتب شیراز , قرآن میر عبدالقادر حسینی شیرازی , قرآن روزبهان شیرازی

Authors

صمد نجارپور جباری

استادیار، گروه کتابت و نگارگری، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

اکرم نوروزی

کارشناس ارشد، گروه هنر اسلامی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

محمدرضا شیروانی

مربی گروه هنر اسلامی، دانشکده صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن. (۱۰۶). قرآن میر عبدالقادر حسینی شیرازی. دوره صفوی (مکتب ...
  • قرآن. (۱۳۶). قرآن روزبهان شیرازی. دوره صفوی (مکتب شیراز). محل ...
  • آژند، یعقوب. (۱۳۸۷). مکتب نگارگری شیراز. تهران: فرهنگستان هنر جمهوری ...
  • اتینگهاوزن، ریچارد. (۱۳۸۹). فن تذهیب و نسخه پردازی: سیر و ...
  • اصفهانی، میرزا حبیب. (۱۳۶۹). تذکره خط و خطاطان شامل خطاطان، ...
  • بهرامی، مهدی، و مهدی بیانی. (۱۳۲۸)، راهنمای گنجینه قرآن در ...
  • پاکباز، رویین. (۱۳۷۹). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز. تهران: ...
  • پوپ، آرتور، اپهام. (۱۳۷۸). سیر و صور نقاشی ایرانی. ترجمه ...
  • تهرانی، آقابزرگ. (۱۴۰۳ق). الذریعه الی تصانیف الشیعه. بیروت: دار الاضواء ...
  • حبیبی قاینی بایگی، مریم. (۱۳۹۳). «قرآن خطی شماره ۱۰۶ به ...
  • خرمشاهی، بهاءالدین. (۱۳۵۲). «سیر تذهیب در ایران». پایان نامه کارشناسی ...
  • خلیلی، ناصر و دیوید جیمز. (۱۳۸۱)، پس از تیمور: قرآن ...
  • لینگز، مارتین. (۱۳۷۷). هنر خط و تذهیب قرآنی. ترجمه مهرداد ...
  • شاملو، محسن. (۱۳۵۰). «سهم ایران در نشر و توسعه معارف ...
  • شفیعی، ندا؛ و محسن مراثی. (۱۳۹۴). «بررسی ویژگی های تزیینی ...
  • غروی، مهدی. (۱۳۵۲). «خواجه عبدالصمد شیرین قلم شیرازی». هنر و ...
  • قندهاریون، مریم. (۱۳۸۹). «بررسی و تحلیل تصویری نقش و رنگ ...
  • فدائیان، مجید. (۱۳۹۲). کاتالوگ فراخوان دوسالانه تذهیب های قرآنی. مشهد: ...
  • معتقدی، کیانوش. (۱۳۹۲). خاندان روزبهان شیرازی. تهران: پیکره ...
  • منشی قمی، احمد بن حسین. (۱۳۸۳). گلستان هنر. تصحیح احمد ...
  • نوروزیان، گیتی. (۱۳۸۶). «کتاب آرایی ظفرنامه ها در مکتب شیراز». ...
  • Edwardes, Stephen Meredyth. (۱۹۳۰), Mughal Rule In India. New York, ...
  • Dehli, Ziauddin, Muhammad. (۲۰۰۵). Role of Persians at the Mughal ...
  • Richard Francis. (۲۰۰۴). “Persian art effects, Iranian exquisite manuscripts,۶-۱۱th century ...
  • نمایش کامل مراجع