جامعه شناسی تغییرات فرهنگی و اجتماعی از منظر حکمت علامه مرتضی مطهری

تغییرات اجتماعی و چرایی و چگونگی آن همواره یکی از دغدغه های اندیشمندان اجتماعی، ازجمله استاد مرتضی مطهری بوده است. دگرگونی های فرهنگی نیز از اهمیت بسیار برخوردار است. تغییرات فرهنگی را می توان اساس تحولات اجتماعی به حساب آورد، چون فرهنگ بیان پیوند تمدن و اندیشه در جوامع بشری است، به طوری که اندیشه زیربنای فرهنگ و فرهنگ زیربنای تمدن و تغییرات اجتماعی است. فرهنگ هر جامعه ای از اندیشه و نیروی تفکر در آن جامعه مدد گرفته و به تمدن به عنوان روبنای خود مدد می رساند. البته این سخن بدین معنای نیست که رابطه میان اندیشه و فرهنگ، رابطه ای یک سویه است. می توان گفت رابطه ای دیالکتیکی میان اندیشه و فرهنگ وجود دارد. هرچند در تحلیل نهایی این اندیشه است که خصلت تعیین کنندگی دارد. ولی به هرحال رابطه ای چند سویه میان فرهنگ و اندیشه و تغییرات اجتماعی وجود دارد و فرهنگ و اندیشه از یکدیگر اثر پذیرفته و بر همدیگر تاثیر و موجبات تغییرات اجتماعی را فراهم می سازد. همین جایگاه واسط فرهنگ در میان اندیشه و تمدن نشان از اهمیت این پدیده در زندگی اجتماعی انسان ها را دارد. دقیقا به دلیل چنین جایگاهی است که در جوامع انسانی برای فرهنگ اهمیت شایانی قائل هستند. هدف این پژوهش بررسی تغییرات اجتماعی و فرهنگی از نگاه استاد مرتضی مطهری است. روش پژوهش اسنادی مروری نظام یافته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهندسی فرهنگی در ساماندهی فعالیت فرهنگی و به دنبال آن تغییرات اجتماعی و دگرگونی فرهنگی تاثیرگذار است.

Keywords:

تغییرات اجتماعی , دگرگونی فرهنگی , مهندسی فرهنگی , علامه مرتضی مطهری