بررسی عرفان اجتماعی در طریقت احمدبن محمود اویسی چینی در «لطایف نفیسیه در فضایل اویسیه»

عرفان، شناخت خداوند، اسما و صفات اوست و عارف کسی است که به طریق حال و شهود ، مشاهده ذات و صفات و اسماء الهی نموده باشد و معرفت حالی است که وی را از آن شهود حاصل گردد. در مباحث نظری عرفان، تلاش در جهت کسب مراتب بصورت فردی است و سالک در خلوت با خدای خویش، مراتب کمال را طی می کند.اما در برخی از مباحث عرفان ، مراتبی از عرفان وجود دارد که با حرکت جمعی و با نقشی که عارف در هدایت جمع دارد، میسر می شود. به بیان دیگر ، عرفان پس از طی مراحل فردی خود در یک سطح به عرفان اجتماعی مبدل می شود. که انسان را علاوه بر سیر فردی ، بر حسب هویت اجتماعی خود، به سیر اجتماعی رهنمون می سازد. اویس قرنی ، عارف مجاهد و تمدن ساز جهان اسلام قرن هفتم و هشتم هجری،) از چهره های درخشان عرفان و معنویت است که با آموزه های عرفانی و اجتماعی خود، تاثیر بسزایی بر فرهنگ و تمدن اسلامی و تبیین عرفان اجتماعی داشته است. اندیشه های عرفانی اویس قرنی بر پایه عدالت خواهی، ترویج معنویت ،خدمت به خلق و رسیدن به اوصاف پسندیده و فضایل اخلاقی و رستن از رذائل اخلاقی ، که نوعی عبادت و راهی به سوی تقرب الهی است، شکل گرفته است. از این جهت است که می توان ، علم عرفان و سلوک اجتماعی وی را به عرفان اجتماعی تعبیر کرد. شناسایی اندیشه های اویس قرنی که بر پایه «عبادت خداوند» ، «خدمت به خلق »و «رعایت موازین اخلاقی»، «کرامت انسانی» بنا نهاده شده است ،می تواند گامی بزرگ و موثر در بررسی شناخت عرفان فردی،عرفان اجتماعی، مولفه ، ویژگی و کارکردهای آن باشد.

Keywords:

عرفان , عرفان اجتماعی , اویس قرنی