بررسی سیاه قلم و حل کاری در تشعیر

تشعیر، نقوش گیاهی یا نقوش تجریدی بدست آمده از نقوش گیاهی است که معمولا با تصاویری از جانوران و انسان ها همراه می باشد و در حاشیه های نسخ خطی یا مرقعات، با طلا رسم می شده است با هجوم مغول ها، نقاشی و طراحی ایرانی در قرن هفتم و هشتم هجری دچار تغییرات و تحولات اساسی شد. تاثیر نقاشی چین و رم شرقی (مسیحیان) در آثار این دوره مشهود است حضور چشم اندازهای مثل صخره ها و ابرهای چینی از مهمترین مشخصه های طراحی و نقاشی این دوره است. هدف از پژوهش حاضر بررسی سیاه قلم و حل کاری در تشعیر می باشد. در خصوص تفاوت های حل کاری با تذهیب می توان بیان کرد که در حل کاری که آنرا از تذهیب متمایز می کند این است که در حل کاری انتقال طرح وجود ندارد و اصل مهم حل کاری آزاد در حرکت دست و جسارت هنرمند است.طرح های تذهیب معمولا شامل اسلیمی ها و ختایی ها می باشد ولی طرح های حل کاری فقط در ختایی های تشابهاتی با تذهیب دارد. در کارهای تذهیب رنگها متعددی مشاهده می شود که بیشتر از دوره تیموری معمول شد ولی حل کاری فقط با طلا کار می شود.در تذهیب کاری تکلف و کارزیاد و پردازهای فراوانی دیده می شود اما در کارهای حل کاری سادگی و آسانی کار و اغلب با چند تک رنگ طلایی و دورگیری دیده می شود.حل کاری از قرن نهم و از زمان جلدهای لاکی و روغنی رایج گردید و کمتر در آتار مقوا و کاغذ و یا چرمی دیده می شود اما اساس تذهیب ابتدا بر کاغذ و مقوا بوده است.

Keywords:

تشعیر , سیاه قلم , حل کاری , طرح های تذهیب