مسئولیت دولت درحفاظت از محیط زیست در نظام حقوقی ایران و حقوق بین الملل

فعالیت های بشری و بهره برداری از منابع طبیعی آثار منفی فراوانی بر محیط زیست دارند. مقررات اساسی ایران با این امر برخوردریشه ای داشته و برای نمونه در اصل ۵۰ خود مقرر می دارد که فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی های محیط زیستیا خرابی غیرقابل تلافی آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است. در سطح جهانی نیز با اعمال مجرمانه و غیر مجرمانه مرتبط با محیط زیست روبرو هستیم. در مواد ۸-۶ اساسنامه دیوان کیفری بین المللی، رسیدگی ضمنی به پاره ای از جرائم محیط زیست در صلاحیت این دیوان دانسته شده است. همچنین در این راستا معاهدات جهانی فراوانی تصویب شده است که برخی از آنها بهصورت آشکار و یا ضمنی دارای ویژگی پاسخ کیفری هستند؛ مانند: قرارداد چهارم از قراردادهای چهارگانه ژنو. همچنین درمورد تکلیف مدنی نیز کنوانسیون-هایی مورد توجه قرار گرفته است از جمله: کنوانسیون های پاریس، بروکسل و .... همچنین درمورد تکلیف حاکمیت ها در مورد آلودگی های محیط زیست می توان به اعلامیه استکهلم و اصل ۳ اعلامیه ریو مراجعه نمود؛ باتوجه به پژوهش باید گفت، تعهد حاکمیت ها به نگهداری از محیط زیست دارای دو وجه سلبی و ایجابی است. وجه سلبی آنعبارت از این است که حاکمیت ها متعهد هستند که از وارد آوردن آسیب به محیط زیست خودداری نمایند. وجه ایجابی آن نیزعبارت از این است که حاکمیت ها موظف به نگهداری از محیط زیست هستند. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی سعیدر مسئولیت دولت در حفظ و حراست از محیط زیست در حقوق ایران و اسناد بین المللی شده است

Keywords:

محیط زیست , جبران خسارت , مسئولیت دولت , وجه سلبی , وجه ایجابی