بررسی مبانی فقهی و حقوقی قسامه و تعارض های آن در حقوق مجازات اسلامی ۱۳۹۲

هدف این تحقیق، بررسی مبانی فقهی و حقوقی قسامه و تعارض های آن در حقوق مجازات اسلامی ۱۳۹۲ می باشد که به روشتوصیفی- تحلیلی در حقوق ایران انجام می شود. جهت اجرای قسامه تحقق لوث ضروری است و لوث عبارت از وجود قراین و اماراتیاست که موجب ظن قاضی به ارتکاب جنایت یا نحوه ارتکاب آن به متهم می شود. قسامه به حقوق کیفری اسلام اختصاص دارد و درسایر نظامات کیفری دنیا وجود ندارد .در حجیت قسامه به عنوان یکی از ادله اثبات قتل بین علماء شیعه و سنی اتفاق نظر وجوددارد اما در خصوص جراحات و صدمات بدنی فقط مورد قبول فقهاء شیعه است . اتیان سوگند در قسامه باید مرد و از بستگان وخویشاوندان مدعی (شاکی) باشند. تکرار سوگند توسط مدعی ممنوع است، لیکن مدعی علیه در صورت نداشتن بستگان می تواندسوگند را تکرار کند تا به نصاب لازم (پنجاه سوگند) برسد. مدعی و مدعی علیه چه مردباشند چه زن، جزء نصاب محسوب می شوند.یکی از تعارض های اساسی در قسامه به حقوق متهم برمی گردد. اصل برائت یکی از اصول مترقی و بنیادین حقوق اسلام و حقوقعرفی بوده که طبق آن فرض بر بیگناهی متهم بوده و متهم تکلیفی به ارائه دلیل جهت اثبات بیگناهی خود ندارد و مدعی (دادستان)باید فراتر از هر گونه شک و تردید معقول و دلایل متقن اتهام وارده بر متهم را اثبات نماید در بحث قسامه که پیش شرط اجرای آنظن غالب (لوث) بوده جلوه هایی از تعارض در برخی خصوصیات قسامه در فقه و قانون مجازات اسلامی از جمله نحوه احراز علمقسامه خورندگان و منشا علم آنها، نحوه احراز لوث، شیوه احراز رابطه خویشاوندی و... با اصل برائت وجود دارد

Keywords:

قسامه , لوث , ادله اثبات دعوای کیفری , تعارض در برائت متهم , سوگند.