بررسی مبانی و منابع فقهی و قانونی جبران خسارت های معنوی و ارزیابی رویکرد موجود در رویهقضایی نظام حقوقی ایران و مقایسه آن با نظام حقوقی انگلستان

در نظام حقوقی ایران، با توجه به قانون مسئولیت مدنی ۱۳۳۹ ، اصل ۱۷۱ قانون اساسی، ماده ۱۴ قانونآیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲ و نیز قاعده لاضرر، امکان جبران خسارت معنوی وجود دارد. با این وجود، باتوجه به نظریه شورای نگهبان در مورد ممنوعیت جبران خسارت معنوی به صورت مالی، این نظریه تقویتمی گردد که بهترین روش جبران خسارت معنوی،اعاده به وضع سابق است. البته روش های مختلفی برایجبران خسارت معنوی وجود دارد که از جمله شامل الزام به عذرخواهی در جراید عمومی، جبران نمادین واعاده حیثیت است. در ارتباط با مبانی جبران خسارت معنوی در نظام حقوقی ایران، بایستی گفت که مبانیخاص در حوزه جبران خسارت معنوی در نظام حقوقی ایران پیش بینی نشده اند و بایستی از همان قواعدکلی که برای جبران خسارت مادی استفاده می شوند، برای مبنا قرار گرفتن جبران خسارت معنوی بهرهگرفت، از جمله می توان به قاعده لاضرر، قاعده اکل مال به باطل، قاعده احترام و... در این زمینه اشاره نمود.با این حال، چالش ها و خلاءهایی در زمینه مبانی و روش های جبران خسارت معنوی وجود دارند که از جملهمی توان به عدم تصویب قانون خاص در زمینه جبران خسارت معنوی اشاره نمود.

Keywords:

خسارت معنوی , جبران خسارت , قاعده لاضرر , اصل احترام , خسارت مادی.