تحلیلی بر کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن در نواحی شهری مطالعه موردی: نواحی یازده گانه بجنورد

یکی از کلیدی ترین مفاهیم در برنامه ریزی شهری، کیفیت زندگی است؛ به طوریکه امروزه این مفهوم از اهمیت ویژه ای دربرنامهریزی شهری دارد و به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از برنامهریزی شهری درآمده است. ازاینرو، بررسی کیفیت زندگی و شناختعوامل موثر بر آن در شهرها دارای اهمیت خاصی است. هدف این پژوهش، تحلیلی بر کیفیت زندگی و عوامل موثر بر آن در نواحییازده گانه شهر بجنورد است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق حاضررا ساکنان شهر بجنورد که بر طبق آخرین سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران، جمعیتی بالغ بر ۲۲۸۹۳۱ نفر است، تشکیلمیدهند. برای دستیابی به حجم منطقی از نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۴ نمونه تعیین گردیده و به صورت تصادفی طبقه ایانتخاب شده اند. ابزار اصلی گردآوری دادهها در پژوهش حاضر پرسشنامه است، اما به دلیل تخصصی بودن پرسشنامه از روشهایمصاحبه و مشاهده نیز در راستای تکمیل پرسشنامه ها استفاده گردیده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که چهار شاخصکیفیت محیطی، کیفیت سکونتگاهی، سلامت و درآمد و کیفیت آموزشی در شرایط نامطلوبی قرار گرفته اند. درواقع بیش از ۵۰درصد از شاخصهای کیفیت زندگی شهری در شهر بجنورد شرایط نامطلوبی دارند. تنها شاخص مطلوب در بعد کیفیت زندگی،شاخص امنیت است که برای آن، مقدار آماره t برابر با ۸۲ / ۲ گزارش شده است. دو شاخص دیگر تحقیق؛ یعنی اوقات فراغت وزیرساختها معنیدار نشده و در شرایط تا حدی نامطلوب قرار گرفتهاند. نتایج حاصل از تحلیل های آماری نشان میدهد که اغلبشاخص های کیفیت زندگی در منطقه موردمطالعه در شرایط نامطلوبی قرار دارند. همچنین در روش تحلیل خوشهای سلسله مراتبیمشخص گردید که نواحی یازده گانه شهر بجنورد دارای تفاوت معنیداری از نظر کیفیت زندگی هستند؛ بدین ترتیب که نواحی ۷ ،۳ ، ۱۰ و ۲ در گروه اول قرار گرفته و پایین ترین امتیاز را به خود اختصاص داده اند.

Keywords:

کیفیت زندگی , نواحی شهری , شهر بجنورد.