واکاوی تطبیقی نقش اقتصاد دانش بنیان و سیاست های اشتغالزایی در برنامه ریزی شهری ایران و غرب آسیا

علم و فناوری به مثابه اصلی ترین نهاده تولید در کاهش هزینه ها و افزایش بهرهوری شناخته می شود. در همین ارتباط، سیاست های اقتصادی در جهان امروز از خط مشی تولید محوری به سوی سرمایه محوری و بهبود کارامدی و کارایی شاخص های اقتصادی از طریق دانش و پژوهش حرکت کرده است . از این رو، در پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای میان اقتصاد دانش بنیان و سیاست های اشتغالزایی در ایران و کشورهای غرب آسیا پرداخته شده است . شاخص های مورد بررسی در اقتصاد دانش بنیان در این پژوهش ، شامل چهار حوزهی کارکرد سیستم اقتصادی ، نرخ آموزش، نرخ دانش و تکنولوژی ارتباطات-اطلاعات می باشد که در بازهی زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ بررسی شده است . نتایج نشان می دهد که سیستم اقتصادی در قالب صادرات کالا-خدمات و تکنولوژی ارتباطات-اطلاعات تاثیر معناداری بر سیاست های اشتغال-زایی ایران در بازهی زمانی مذکور داشته اند؛ به گونه ای که همبستگی مثبتی میان تقویت سیستم اقتصادی و تکنولوژی ارتباطی با افزایش اشتغال مشاهده می شود. در سوی دیگر، دو حوزه ی آموزش و دانش در بازهی زمانی ۱۹ ساله ، تاثیر معناداری بر سیاست های اشتغالزایی و در نتیجه ، افزایش کمی و بهرهوری نیروی کار نداشته است . همچنین ، تحلیل آیندهپژوهانه نشان داد که ایران در افق زمانی ۲۰۲۵ از نظر زیرساخت های مالی و فناوری در رتبه چهاردهم کشورهای اسلامی غرب آسیا و پایین تر از حد متوسط جهانی قرار خواهد داشت .

Keywords:

اقتصاد دانش بنیان , اشتغالزایی , اقتصاد شهری , غرب آسیا , ایران