بررسی فقهی و حقوقی سوء رفتار با کودکان در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹

حمایت از اطفال و نوجوانان در فقه اسلامی وحقوق موضوعه مورد توجه قرار گرفته است . کودکان به طور اعم به لحاظ شرایط جسمانی و روحی - روانی نیازمند توجه ویژه ای هستند. ابعاد مختلف زندگی انسان به دلیل دوگانگی ماهیتی از یک سو معطوف به ب عدجسمی و از سوی دیگر معطوف به ب عد روانی از جوانب مجزایی قابل تامل است . از این حیث در تقنین قوانین موضوعه خاصه قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹ نیز به این امر توجه ویژه ای شده است . اما با این حال ، در برخی موارد آنگونه که می بایست موارد مورد نیاز مورد مداقه و تبیین قرار نگرفته است . از این روی در مقاله کنونی با توجه به مفاد قانون یادشده از منظر فقه اسلامی و تبیین حقوقی به موضوع پرداخته شده است تا کاستی ها و نقاط مختلف آن مورد مداقه قرارگیرد. در این پژوهش با تدقیق مضاعف ، ابتدا موارد مذکور در قانون موصوف تحلیل و سپس به خلاءهای موجود آن توجه گردیده و نهایتا به پردازش فروضات متصوره سعی شده است تا جهت رفع آن ، راهکارهای مقتضی ارائه گردد. به همین منظور برای دستیابی به هدف والای سلامت اجتماعی که پیشگیری از جرم نیز از مولفه های اساسی آن است ؛ باید همه سازمانهای مرتبط اعم از دولتی و غیردولتی فعال در این زمینه با یکدیگر تعامل و همکاری داشته و در این راستا زمینه مشارکت مردم نیز پیش از پیش فراهم شود. قوه مقننه به عنوان نهاد اصلی قانونگذاری، نقش اساسی در تدوین راهکارهای پیشگیرانه جهت مقابله با پدیده سوء رفتار با کودکان را بر عهده دارد این نهاد با تبیین جرم و جامعه موضوع آن ، همه نهادهای درگیر در مقابله با جرم را به واکنش وامی دارد در همین راستا قوه مقننه با تصویب قانون حمایت در سال ۱۳۹۹ و شناسایی مفهوم طفل گامی بلند در راستای مقابله با سوء رفتار با کودکان برداشته است . در این قانون دستگاهها و نهادهای دولتی متعددی در جهت تحقق اهداف قانون که همانا پیشگیری و مقابله با سوء رفتار با کودکان است مخاطب قرار گرفته و وظایفی بر عهده آنان قرار گرفته است . ویژگی مشترک تمامی قوانین و مقررات راجع به حقوق کودکان این است که به کودک از نظر جسمی و روحی آسیب وارد نشود و برای رشد و تکامل وی ضروری باشد. غالب حمایت های مقنن از کودک بزه دیده نیز به صورت حمایت های کیفری در قانون مجازات اسلامی جلوه گر شده است . با این وجود، مقنن گاه کودکی بزه دیده را موجب تخفیف مجازات و گاه از موجبات تشدید مجازات دانسته است ، و سرانجام در مواردی به منظور حمایت ویژه از کودکان ، ارتکاب اعمالی را که در حق بزرگسالان جرم نیست ، در حق کودکان جرم دانسته است .

Keywords:

کودک , سوء رفتار , فقه , حقوق ایران