بهره های نوآورانه علامه طباطبایی در استفاده از فاصله جهت تبیین محتوای آیه

علامه طباطبایی یکی از بزرگترین مفسران معاصر است که در تفسیر المیزان، روش تفسیر قرآن به قرآن را که در روایات نیز آمده بود، در عمل پیاده کرد. در سرتاسر این تفسیر نوآوری های فراوانی می توان مشاهده کرد. یکی از این نوآوری ها که مورد توجه نگارندگان این مقاله قرار گرفت نحوه توجه علامه به فواصل در فرجام آیات و چگونگی استفاده از آنها در تفسیر و تبیین محتوای آیات است. از دیدگاه علامه همان گونه که قرآن یک کتاب به هم پیوسته و منسجم است، جملات یک آیه نیز در ارتباط و پیوند با یکدیگر قرار دارند. یکی از این جملات، جمله پایانی آیه است که فاصله نامیده می شود و از جایگاه بسیار مهم و با ارزشی برخوردار است. سوال مهمی مطرح است این که از فواصل چه استفاده هایی تفسیری برای محتوای آیات می توان کرد؟ در این مقاله که به روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی تحلیلی نگاشته شده، سعی بر این بوده است نوآوری های علامه در استفاده از فاصله برای تبیین محتوای آیه در هفت کارکرد تفسیری بازیابی شده و برای هر کدام شواهدی از المیزان ارائه گردد. این کارکردها عبارتند از: برداشت حکم از آیه، تبیین محتوای آیه، تقویت و تصحیح دیدگاه ها و وجوه و احتمالات تفسیری، دفع توهم شبهه و ابهام از آیه، تایید یا ترجیح قرائت و نقد روایات شان نزول.

Keywords:

فواصل آیات , کارکردهای تفسیری , علامه طباطبایی , تفسیر المیزان , فاصله قرآنی