بررسی وضع حروف و ملحقات آن از دیدگاه علامه طباطبایی

یکی از بخش هایی که قدمت دیرینه ای در مباحث اصولی دارد، مباحث الفاظ است. برای ورود به مباحث الفاظ اصول و بررسی مسائل اصولی مرتبط با آن چند مقدمه مطرح می شود که به عنوان مدخل علم اصول یا مباحث الفاظ شمرده می شوند. از جمله این مباحث، بحث وضع است که یکی از مباحث زیر مجموعه آن مبحث وضع حروف و چگونگی وضع آنهاست. مرحوم علامه طباطبایی همانند بسیاری از مباحث دیگرشان ابتکارات و نظرات نویی در بحث الفاظ مطرح کرده اند که متاسفانه در حوزه علمیه چندان شناخته شده نیست. در نوشتار پیش رو به تبین و نقل گزارشی از دیدگاه مرحوم علامه طباطبایی در زمینه وضع حروف پرداختیم. اما ابتدا و پیش از ورود به بحث وضع حروف، نگاهی کلی به مقوله حقیقت وضع داشتیم. در بحث از حقیقت وضع، ابتدا اقوال مختلف در این زمینه را مطرح نموده و سپس دیدگاه علامه را در بحث حقیقت وضع به تفصیل مطرح کردیم. در بحث از وضع حروف نیز ابتدا اقوال مشهور و مهم اصولیین را اختصارا توضیح داده و سپس کلام مرحوم علامه (ره) را تفصیلا تبیین نمودیم. ایشان اساسا اینکه گفته شود در وضع حروف، هریک از وضع یا موضوع له، عام یا خاص هستند را تعبیر مجازی دانسته و معتقد است معنای حروف حقیقتا متصف به جزئی و کلی نمیشود.

Keywords:

وضع , معنای ملحوظ حین الوضع , موضوع له , عام , خاص , معنای اسمی , معنای حرفی , لحاظ استقلالی , لحاظ آلی