اولویت بندی سکونت گاه های روستایی بر اساسبرخورداری از مولفه های کلیدی توسعه (مطالعه موردی: دهستان اوباتو، شهرستان دیواندره)

یکی از مهم ترین رسالت های جامعه روستایی، تهیه و تولید مواد اولیه مورد نیاز کشور به ویژهدر زمینه مواد غذایی است که طی سال های گذشته تاکنون، به خوبی از عهده آن بر آمده اند، به گونه ای که می توان از جامعه روستایی به عنوان بانیان اصلی امنیت غذایی در کشور یاد کرد.ادامه روند مذکورو بهبود فعالیت جامعه روستایی در تمامی زمینه ها ،در گرو مطالعه و تحقیق در خصوص وضعیت توسعه این سکونت گاه ها و بر طرف کردن مسائل و چالش های آنها است. از این رو شناسایی سکونت گاه های روستایی برخوردار _محروم از مولفه های توسعه می تواند راهگشای بسیاری از چالش های مدیریتی سیاست گذاران و برنامه ریزان توسعه روستایی به ویژه در خصوص تخصیص بودجه های عمرانی در این فضاهای مسکونی باشند. هدف اصلی پژوهش حاضر اولویت بندی سکونت گاه های روستایی بر اساس برخورداری از مولفه های کلیدی توسعه (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، بهداشتی، آموزشی و ...) و بر پایه استخراج ۴۶ شاخص توسعه روستایی و به صورت مطالعه موردی در ۱۷ روستای دهستان او باتو (واقع در شهرستان دیواندره استان کردستان) انجام گرفته است. پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی است که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. داده های مورد نیاز این مطالعه از داده های مرکز آمار ایران (فرهنگ آبادی های شهرستان دیواندره) استخراج شده و برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از مدل تاپسیس استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در میان ۱۷ روستای مورد مطالعه سه روستای گورباباعلی، مران علیا و قلعه جقه به ترتیب با ضریب اولویت ۰/۶۸۲،۰/۳۷۳ و ۰/۲۷۷ برخوردارترین روستاهای دهستان اوباتو و سه روستای رحیم کژیاگ، ذکی بیگ سفلی و کلکه جار به ترتیب با ضریب الویت۰/۰۷۴ ،۰/۰۸۵ و ۰/۰۹۵،ضعیف ترین روستاهای دهستان اوباتو به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه روستایی هستند. ضریب برخورداری روستای گورباباعلی بیش از ۹ برابر روستای رحیم کژیاگ است و این مهم نشان گر شکاف و نابرابری شدید بین روستاهای دهستان اوباتو به لحاظ شاخص های توسعه روستایی است. با توجه به نتایج حاصل شده به نظر می رسد در راستای برقراری عدالت فضایی در دهستان اوباتو، روستاهای محروم باید در اولویت برنامه ریزی های توسعه به ویژه برنامه های توسعه عمرانی قرار گیرند.

Keywords:

توسعه پایدار روستایی , شاخص های توسعه , برنامه ریزی , تاپسیس , دهستان اوباتو.