واکاوی نقش بسترتاریخی و جغرافیایی در پیدایش فرهنگ، هنر و معماری در ایران

با توجه به گستردگی مباحث فرهنگی و تنوع حوزه های نفوذ آن در معماری محققین مختلف با توجه به نوع دیدگاه خود در خصوص فرهنگ و معماری و همچنین نوع نیازی که احساس کرده اند به شیوه های متفاوتی سعی در ایجاد ارتباط میان این دو مقوله مهم نموده اند. تعدد مفاهیم مطرح در فرهنگ و تنوع نوع ورود این مفاهیم در معماری سبب شده تا محققین روش های متعددی را در نوع بررسی های خود انتخاب نمایند و شناخت آن روش ها می تواند در پژوهش های آینده مورد استفاده قرار گیرد. بسترتاریخی و جغرافیایی در ایران به دلیل تنوع و متغیرهای بسیاری که دارد مولفه های زیادی که در پیدایش فرهنگ، هنر و معماری این سرزمین را هویدا می سازد. در این نوشتار سعی شده ضمن شناخت کلی از عوامل جغرافیایی و تحولات تاریخی در ایران، ارتباط آن ها با پدیده های هنری، معماری و شهرسازی در ایران بررسی و تحلیل گردد. نوع تحقیق حاضر کیفی و روش تحقیق مورد استفاده توصیفی- تحلیلی می باشد و به منظور گردآوری داده از مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است. از نتایج کلی به دست آمده در این پژوهش می توان اشاره نمود که تنوع جغرافیایی ایران با سطح قابل توجه کوهستان و کویر از سویی و دست اندازی متعدد اقوام غیر متمدن و متمدن بیگانه به این سرزمین از سوی دیگر و همچنین امکان آشنایی ایرانیان در اثنای دوره های تاریخی با مظاهر و مصادیق فرهنگ اقوام خاورمیانه، بالکان، اروپای مرکزی، شرق دور، اروپای غربی و آمریکا و دیگر دلایل وابسته به بسترهای جغرافیایی و تاریخی، همگی منجر به نوعی هنر، معماری و شهرسازی درون گرا، تدافعی، بوم آورد، قانع، مردمی، مرتبط با طبیعت، مقبره ساز، مبتنی بر مبانی دینی و نمادگرا، گردیده است.

Keywords:

فرهنگ , تاریخ و جغرافیا , هنر و معماری ایران , زمینه گرایی