بررسی اثرات محافظتی پیپرین در برابر سمیت کلیوی ناشی از داروی سیکلوفسفامید در موش های سوری BALB

سابقه و هدف: سیکلوفسفامید(CP) به عنوان یک داروی ضد سرطان آلکیله کننده و یکی از موفق ترین داروها با طیف وسیعی از فعالیت های بالینی می باشد. این دارو دارای اثرات سمی بر اکثر احشاها، به خصوص بافت کلیه است. پیپرین، به عنوان یک فلاونوئید دارای خاصیت آنتی اکسیدانی، ضدالتهابی و آنتی آپوپتوزی می باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر آنتی اکسیدانی پیپرین(PIP) بر سمیت کلیوی ناشی از سیکلوفسفامید(CP) با ارزیابی بیوشیمیایی بافتی، سرمی و هیستوپاتولوژیکی بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، ۴۸ سر موش سوری از نژاد BALB/c نر بالغ با سن ۸-۶ هفته و وزن ۳۰ الی ۳۵ گرم در ۶ گروه کنترل(C)، گروه دریافت کننده سیکلوفسفامید(CP) با دوز mg/kg۲۰۰، گروه دریافت کننده پیپرین (Pip) با دوز mg/kg۵، گروه دریافت کننده پیپرین با دوز mg/kg۱۰، گروه دریافت کننده سیکلوفسفامید و پیپرین(CP+Pip) با دوز mg/kg ۵ و گروه دریافت کننده سیکلوفسفامید و پیپرین (CP+Pip) با دوز mg/kg ۱۰ استفاده شد. CP در روز سوم مطالعه تجویز شد. پیپرین برای مدت ۷ روز به صورت پیش و بعد از تجویز CP تجویز شد. در هشتمین روز مطالعه، بعد از کشتن حیوانات با کتامین و زایلازین، ارزیابی هیستوبیوشیمیایی (GSH و MDA)، هیستوپاتولوژی و بیوشیمیایی سرمی انجام گرفت. سپس داده ها با نرم افزار GraphPad Prism و تست واریاسیون یک طرفه و تست تعقیبی توکی آنالیز شدند. یافته ها: در مطالعه حاضر، CP باعث القاء استرس اکسیداتیو با کاهش معنی دار درمیزان GSH (۰/۰۰۱>P) و افزایش سطح MDA (۰۰۰۱/۰>P) گردید. از طرفی تجویز PIP با دو دوز ۵ و ۱۰ میلی گرم/کیلوگرم در موش های دریافت کننده CP توانست مقدار MDA را به طور معنی دار کاهش دهد (به ترتیب: ۰/۰۰۱˂P، ۰۰/۰۰۱P˂) و مقدار GSH را در مقایسه با موش هایی که فقط CP دریافت کرده بودند به طور معنی داری افزایش دهد (به ترتیب: ۰/۰۵˂P، ۰/۰۵P˂). در موش های دریافت کننده CP، افزایش معنی داری(۰۵/۰>P) در میزان اوره و کراتینین در مقایسه با موش های گروه کنترل نشان داده شد. در مقابل، گروه هایی که با پیپرین (۵ و ۱۰ میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن) به صورت قبل و بعد از تجویز CP تیمار شده بودند، به طور معنی داری (۰/۰۰۱>P) در مقایسه با موش های تحت تیمار با CP تنها بهبود بخشیدند و آسیب کلیه به سمت نرمال شدن و ارزیابی هیستوپاتولوژی این یافته را تایید کرد. تاثیر پیپرین به صورت وابسته به دوز در این مطالعه دیده شد، به طوری که در گروه تیمار شده با سیکلوفسفامید، ریزش سلول های اپیتلیالی و گشاد شدن فضای لومن لوله های خمیده دور و نزدیک، جمع شدن شبکه گلومرولی و اتساع فضای کپسول بومن بین دو لایه ویسرال و پاریتال دیده شد. دریافت پیپرین این تغییرات را بهبود بخشید و دوز ۵ میلی گرم/کیلوگرم نقش موثرتری را نشان داد. استنتاج: نتایج کلی مطالعه حاضر نشان می دهد که تجویز قبل و بعد پیپرین در موش های تحت تیمار با CP در کاهش سمیت کلیوی ناشی از CP و تاثیر مثبت در بهبود عملکرد کلیوی در ارتباط با اثر آنتی اکسیدانی آن می باشد و می توان پیپرین را به عنوان یک کاندید بالقوه برای بیماران سرطانی که تحت داروی شیمی درمانی می باشند، پیشنهاد داد.

Keywords:

cyclophosphamide , piperine , nephrotoxicity , oxidative stress , urea , creatinine , سیکلوفسفامید , پیپرین , نفروتوکسیسیتی , استرس اکسیداتیو , اوره , کراتینین