مدل یابی روابط ساختاری تجربه ترومای زلزله با افکار خودکشی در میان بازماندگان زلزله سرپل ذهاب: نقش میانجی ذهن آگاهی و نشخوار فکری

مقدمه: زلزله و واکنش افراد به آن می­تواند پیامدهای روان­شناختی بلندمدتی به همراه داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل­یابی روابط ساختاری تجربه ترومای زلزله با افکار خودکشی با میانجی­گری ذهن­آ­­گاهی و نشخوار فکری انجام شد. روش­ کار: پژوهش حاضر مطالعه­ای مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی افراد بالای ۱۸ سال ساکن شهر سرپل ذهاب بود که زلزله آبان ماه سال ۹۶ را تجربه کرده بودند. از میان آنها تعداد ۳۲۰ نفر به شیوه نمونه­گیری دردسترس انتخاب شدند. جهت جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه شدت مواجهه تروماتیک، مقیاس افکار خودکشی بک، مقیاس ارزیابی ذهن­آگاهی و مقیاس نشخوارفکری استفاده شد. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری و از نرم­افزار SPSS-۲۶ وAMOS-۲۴  استفاده شد. یافته ­ها: یافته­ ها حاکی از برازش مدل مورد نظر بود و تجربه ترومای زلزله با نقش میانجی نشخوار فکری و ذهن­آگاهی در مجموع ۶۱ درصد از واریانس افکار خودکشی را تبیین میکنند. نتایج به دست آمده حاکی از اثر غیرمستقیم متغیر تجربه ترومای زلزله بر افکار خودکشی از طریق نقش میانجی نشخوار فکری بود (۰۵/۰>P، ۵۱/۰=b). همچنین نتایج به دست آمده نشان از تاثیر غیرمستقیم متغیر تجربه ترومای زلزله بر افکار خودکشی از طریق نقش میانجی ذهن­آگاهی بود (۰۵/۰>P، ۶۲/۰- =b). نتیجه ­گیری: یافته­های این پژوهش حاکی از اهمیت سازه­های ذهن­آگاهی و نشخوارفکری به­عنوان یک مفهوم بالینی ضروری در مداخلات پیشگیرانه و درمانی مرتبط با افکار خودکشی در افراد دارای تجربه زلزله است. تحقیقات آینده می­توانند با افزودن مداخلات بالینی که هدف آنها توجه به ذهن­آگاهی و نشخوارفکری است، در راستای پیشگیری و درمان مشکلات مرتبط با افکار خودکشی گام مهمی بردارند.

Keywords:

Earthquake , suicidal thoughts , mindfulness , rumination , زلزله , افکار خودکشی , ذهن آگاهی , نشخوار فکری.