نگاه ایرانی به بریکس و تحولات نظام بین الملل: رویکردسنجی مقالات علمی پژوهشی ایرانی در حوزه روابط بین الملل

با رویکردسنجی مقالات علمی-پژوهشی در هر رشته ای بر مبنای «مفهوم سنجی» در نهایت می توان ضعف و قوت در پرداختن به آن مفهوم را در قالب داده های عددی تعمیم پذیر نمایش داد و برای موضوع یابی پژوهش های آینده با رویکرد آسیب شناسی پژوهشی پایه ای از آن استفاده کرد. گروه ها، ائتلاف ها و اتحادها در روابط بین الملل جایگاه ویژه ای دارد و تعیین کننده نحوه توزیع قدرت در نظام بین المللی است؛ بر همین اساس، و به دلیل اتخاذ دکترین سیاست خارجی جدی و عملگرای جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر نگاه به شرق، رویکردسنجی مفاهیم مرتبط با سازمان هایی مانند بریکس که در این دکترین نقش ایفا می کند برای جامعه دانشگاهی روابط بین الملل ایران اهمیت می یابد. به همین دلیل، در ۱۰۹ مقاله علمی-پژوهشی بررسی شده با رویکرد روابط بین الملل به طور اختصاصی و کامل یا به طور جزئی و به عنوان بخشی از مباحث به موضوع بریکس پرداخته شده است و با رویکردسنجی به «روش تحلیل محتوای مقوله ای» مبتنی بر کلیدواژه های نظری مطالعه شد. نتایج نشان می دهد در این حوزه مطالعاتی در نشریه های موسسات پژوهشی وابسته به نهادها و سازمان های موثر بر سیاستگذاری خارجی، مانند وزارت خارجه و مجمع تشخیص مصلحت نظام، پژوهشگران ایرانی به مقاله های با موضوع بریکس، نگاهی مبتنی بر اقتصاد سیاسی داشته اند و استقبال از تغییر بنیادین یا جزئی نظم و نظام بین الملل فعلی، تحلیل مسائل مرتبط به بریکس را شکل می دهد که بر اساس رویکرد چندجانبه گرایی و تمایل برای تبدیل شدن جهان تک قطبی به چند قطبی نگاشته شده است. در مجموع علائمی از ابتلا به «سندرم کیسینجر» نیز مشهود و لازم است در پژوهش های آینده آسیب شناسی شود.

Keywords:

Brics , international relations , international system , Iranian international relations , pathology of international relations