ارزیابی آسیب پذیری خشکسالی با استفاده از ابزار هوشمند چند معیاره و کاربرد داده های ماهواره ای

تاثیر خشک سالی به عنوان یک پدیده پیچیده بر اقتصاد و محیط زیست می تواند مخرب باشد. شناخت مناطق مستعد خشک سالی برای برنامه ریزی و اتخاذ اقدامات کاهشی ضروری است. این مطالعه بر معرفی یک روش چند مقیاسی مبتنی بر مجموعه داده های ماهواره ای برای ارزیابی آسیب پذیری خشک سالی در مناطق بدون داده متمرکز شده است. بدین منظور دو مرحله در نظر گرفته شد و پایش خشک سالی برای شمال غرب ایران به عنوان منطقه مورد مطالعه انجام شد. در مرحله اول، مناطق آسیب پذیر با استفاده از تکنیک های مبتنی بر کرنل چند معیاره شناسایی شدند که ۱۷ پارامتر ژئومحیطی استخراج شده از داده های زمینی و مجموعه داده های ماهواره ای را برای توسعه نقشه آسیب پذیری خشک سالی ادغام کرد. مدل های در نظر گرفته شده با معیارهای مختلف ارزیابی شدند و با انجام تحلیل حساسیت، مهم ترین متغیرها تعیین شدند. نتایج نشان داد که بخش های جنوبی و مرکزی منطقه منتخب بیشتر مستعد خشک سالی های شدید هستند. از بین متغیرهای مورد استفاده، رطوبت خاک، بارش، رطوبت و وضعیت پوشش گیاهی موثرترین پارامترها بودند. در مرحله دوم، با توجه به محدودیت داده های زمینی، مناطق مستعد خشک سالی تنها با استفاده از متغیرهای بارش، وضعیت پوشش گیاهی و دمای سطح زمین استخراج شده از ماهواره ها شناسایی شدند. بدین منظور، یک روش چند مقیاسی جدید مبتنی بر تبدیل موجک (WT)، تجزیه مد متغیر (VMD) و روش مبتنی بر کرنل توسعه داده شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده کارایی مناسب روش چند مقیاسی پیشنهادی در شناسایی مناطق مستعد خشک سالی با شدت های مختلف می باشد.

Keywords:

آسیب پذیری خشک سالی , داده های زمینی , رویکرد چند معیاره , سنجش از دور