ارزیابی اثرات محرک های سیستم غذایی پایدار بر ناامنی غذایی در خانوارهای روستایی استان آذربایجان غربی

چالش هایی نظیر تغییرات آب و هوایی، رکود اقتصادی، شهرنشینی، جهانی شدن و کمیابی و محدودیت در منابع طبیعی، سیستم های غذایی را تحت فشار قرار داده و ناامنی غذایی را به یکی از مسائل مهم روز دنیا تبدیل نموده است که به طورجدی باید مورد توجه قرار گیرد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر شکل گیری ناامنی غذایی خانوارهای روستایی در قالب رهیافت سیستم غذایی صورت گرفت. ابزار اصلی جهت سنجش ناامنی غذایی خانوار پرسشنامه استاندارد HFIAS می باشد. جامعه آماری این پژوهش ۳۰۴۸۳۷ خانوار روستایی استان آذربایجان غربی می باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۴۸۲ خانوار به روش نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب شدند. نتایج نشان داد که ۱۷% از خانوارهای روستایی در گروه امن غذایی و ۸۳% از خانوارها درجات مختلفی از ناامنی غذایی (خفیف، متوسط و شدید) را تجربه نموده اند. بر اساس نتایج، بین ناامنی غذایی خانوار با متغیرهای سن سرپرست خانوار، بعد خانوار، میزان تحصیلات و میانگین درآمد سالانه ارتباط معنی داری وجود دارد. جهت سنجش محرک های تاثیرگذار سیستم غذایی بر وضعیت ناامنی غذایی خانوار از روش تحلیل حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. دیگر نتایج نشان داد که در مجموع محرک های سیستم غذایی تبیین کننده ۵/۶۵% از تغییرات ناامنی غذایی می باشند. با توجه به پتانسیل منطقه مورد مطالعه در بخش تولیدات کشاورزی، بهبود و ارتقا امکانات زیرساختی و حمل ونقلی در بخش محرک های فناوری و زیرساختی و همچنین کاهش عوامل بی ثباتی و ناپایداری در دسترسی به غذا شامل نوسانات عرضه و قیمت مواد غذایی در بخش محرک های سیاسی و اقتصادی به منظور کاهش میزان ناامنی غذایی در میان خانوارهای منطقه مورد مطالعه، پیشنهاد می گردد.

Keywords:

ناامنی غذایی خانوار , سیستم پایدار غذایی , محرکهای سیستم غذایی