نقش فرهنگ وقف در شکل گیری شهرهای اسلامی (با نگاهی به مرمت و توسعه بافتهای فرسوده اوقافی)

شکل گیری عمده شهر های اسلامی براساس فرهنگ وقف در کنار بازار و کاخ حکومتی با  ایجاد مسجد جامع بعنوان عنصر وقفی ومذهبی است.  گسترش  سایر موقوفات ازجمله مدرسه ، مسافرخانه و ..  و ایجاد سکونتگاهها مسکونی پیرامون آن شهر اسلامی  را شکل می دهد . وقف بعنوان نظامی فرهنگی- مذهبی  در همه ادیان از دیر باز وجود داشته و اسلام بعنوان آخرین دین هویت عالی تر را به آن داده است . با توجه به حضور املاک اوقافی در هسته مرکزی شهرها و همچنین موقوفات بزرگ وکوچک در سطح محلات قدیمی شهر یا پیرامون آن، گذشت زمان فرسودگی را در آنها ایجاد خواهد کرد و برای بازسازی و حفظ هویت آنها نیازمند رویکرد های نوین مرمت شهری است. اما دور افتادگی قوانین شهری از فرهنگ وقف و عدم شناخت نهادها و مدیران شهری از وقف مشکلاتی را بین متولیان وقف و  شهر ایجاد می کند که ناخواسته ابزار متعالی وقف را که فرصتی مغتنم است را به چالشی شهری بدل می سازد. روش تحقیق در این مقاله  کتابخانه ای و اسنادی بوده و برای رسیدن به راهکار اجرایی به دنبال روشهایی در جهت   ارتباط سازنده بین نهادهای شهری و متولیان وقف و همچنین ایجاد شیوه های نوین توسعه موقوفات می باشد.

Keywords:

فرهنگ وقف , شهرهای اسلامی , مرمت بافت فرسوده اوقافی