تحلیل نماد شناسی باغ ایرانی و خوانش باغ به مثابه متن با رویکرد نشانه شناسی (باغ های بازمانده اصفهان از دوران صفویه)

معماری چون متنی در برابر مخاطب، دنیایی از اندیشه ها و ارزش ها را تداعی می کند و واجد زبانی در پس پرده خویش بوده که با مخاطب به گفتگو می نشیند. غفلت از معماری به عنوان محصول فرهنگ جامعه به سطحی نگری در تاریخ معماری می انجامد. معماری ایرانی دارای خصوصیاتی است که در مقایسه با معماری دیگر کشورهای جهان از ارزشی ویژه برخوردار است. باغ ایرانی، از رویداد های مهم فرهنگی- هنری در عرصه هنرهای کاربردی کهن ایران به شمار می رود که به صورت مستقیم و بی واسطه با قشر عظیمی از افراد جامعه سر وکار دارد. در این هنر نشانه های کاربردی به کمک دیگر نشانه ها، ارتباط میان مخاطب و اثر هنری را شکل می دهد. از همین منظر انسان ها با مجموعه ای از داده های دالی آشکار مواجه اند که مدلول های آنها به شکل پنهان وجود دارند. شناخت باغ ایرانی به عنوان متنی فرهنگی، هنری - کاربردی (مهمترین اشکال تجلی هنر، فرهنگ و تفکر ایرانی)، و تحلیل هر یک از عناصر درون متنی آن، به شناخت نمادگرایی از طبیعت منجر می شود. باغ در معماری ایرانی به منزله متن معماری، عناصری را در بر می گیرد که حاصل آمیزش مولفه های باغ، معنای همنشینی، جانشینی، در زمانی و همزمانی و .... می باشد. آشکار سازی معنای پنهان نماد ها و عناصر باغ، تاکید براهمیت شکل به مثابه ظرف، یافت الگوی زیبایی شناسانه و بازنمود تصویر یک بهشت نوید داده شده بر روی زمین است. این پژوهش ضمن پرداختن به چالش میان این نظام های نشانه ای در دو باغ چهلستون و هشت بهشت، بر آن است تا رابطه بین نظام نشانه ای عناصر معمارانه این دو باغ را با تکیه بر مبانی نظری پیرس و سوسور مورد واکاوی و تحلیل قرار دهد.

Keywords:

نشانه شناسی , باغ ایرانی , اصفهان , دوران صفویه