واکاوی دیدگاه نخبگان در زمینه سیاست گذاری های جمعیتی در شهر یزد: یک مطالعه کیفی

مقدمه: موضوع جمعیت و فرزند آوری، یکی از مسائل و موضوعات روز جامعه ایران است. با توجه به تغییرات جمعیت شناختی دهه های گذشته و استمرار باروری پایین، بازنگری در سیاست های جمعیتی کشور ضروری است. در تدوین یا بازنگری سیاست گذاری های جمعیتی، اتخاذ تدابیری کارآمد و به هنگام به منظور تسهیل فرایند ازدواج و تشکیل خانواده و تشویق زوج های جوان برای فرزندآوری، یک ضرورت مهم و اجتناب ناپذیر در شرایط کنونی جامعه است. هدف تحقیق حاضر کشف و واکاوی این موضوع در استان یزد، بر اساس نظر نخبگان و سیاست گذاران مرتبط با موضوع می باشد. روش بررسی: این مطالعه، با روش کیفی و به شیوه نظریه زمینه ای از اردیبهشت ۱۴۰۱ تا خرداد ۱۴۰۲ در شهر یزد انجام گرفت. مشارکت کنندگان پژوهش را هجده نفر از مسئولین بهداشتی و نخبگان دانشگاهی استان تشکیل دادند. مشارکت کنندگان به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختارمند جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری نظری و آزاد، محوری و گزینشی انجام گرفت. یافته­ها: نتایج نشان داد که موضوع فرزندآوری اگرچه به زمینه های اجتماعی و فرهنگی مربوط است اما بیش از آن به سیاست گذاری های اجتماعی ارتباط دارد. تعداد ۵۷ زیر مقوله فرعی و ۲۰ زیر مقوله اصلی استخراج گردید. مقولات برساخت شده تحقیق عبارت از بازاندیشی در ازدواج، تعویق فرزندآوری، دنیای مخاطره آمیز بی فرزندی، سیاست گذاری پویا، سیاست های حامی خانواده و کودک بودند. همچنین مقوله هسته؛ خلا سیاست گذاری پویا و کارآمد احصا شد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که موضوع فرزندآوری با دیگر نیازها و ضرورت های خانواده مثل مراقبت از کودکان و نیازهای اقتصادی خانواده مرتبط می باشد. از این جهت سیاست گذاران از برنامه هایی حمایت کنند که در این زمینه به خانواده ها کمک کند و نوعی آسایش روانی برای خانواده به همراه داشته باشد.

Keywords:

Fertility , Marriage , Social , Cultural , Population policies , Iran , باروری , ازدواج , سیاست های جمعیتی , مطالعه کیفی , ایران