تاثیر مداخله آموزشی بر اساس تئوری انگیزش محافظت بر ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان دهانه رحم در زنان شهرستان تربت حیدریه

مقدمه: یکی از سرطان هایی که سلامت زنان را به خطر می اندازد، سرطان دهانه رحم است و به دلیل نداشتن علائم قابل توجه می تواند کشنده باشد.این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی کاربردیکه برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه انگیزشمحافظت (Protection Motivation Theory) در اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از سرطان دهانه رحم در زنان مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت تربت حیدریه انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع نیمه تجربی است که بر روی ۲۰۰ نفر(۱۰۰ نفر گروه آزمون و ۱۰۰ نفر گروه کنترل) از زنان تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت با میانگین سنی۶۲/۳۰ سال از آبان ماه۱۳۹۸ لغایت خرداد ماه۱۳۹۹درشهر تربت حیدریه به روش نمونه گیری چند مرحله ای انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته براساس  سازه های نظریه انگیزش محافظت بود که روایی و پایایی آن بررسی و مورد تایید قرار گرفت. پیش آزمون برای هر دو گروه انجام شد. بر اساس نتایج حاصل از پیش آزمون نیازهای آموزشی ارزیابی گردید. مداخله آموزشی برای گروه آزمون در ۳ جلسه ۹۰ دقیقه ای  با استفاده از سخنرانی، پاورپونت، پرسش و پاسخ انجام شد. سه ماه پس از مداخله مجددا پرسشنامه اولیه برای گروه آزمون و کنترل تکمیل شد. داده ها در نرم افزار SPSS ورژن ۲۲ با استفاده از آزمون های   کای دو، تی زوجی و تی مستقل  در سطح معنی داری ۰۵/۰ >p  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.  یافته ها: قبل از مداخله اختلاف معنی داری در گروه های آزمون و کنترل از نظر میانگین نمرات سازه های مدل وجود نداشت) ۰۵/۰ (p> در حالیکه بعد از مداخله آموزشی نمراتتمامی سازه های مدل در گروه آزمون از نظر آماری معنی دار بود. (خودکارآمدی ۰۰۱/۰p=،  هزینه پاسخ۰۰۱/۰p=، کارایی پاسخ۰۰۱/۰p= ، آسیب پذیری درک شده۰۰۷/۰p= ، ترس۰۰۱/۰p=، شدت درک شده۰۱/۰p=، انگیزش۰۰۲/۰p= و رفتار۰۰۱/۰p=). نتیجه گیری: نتایج  به دست آمده از مطالعه حاضر، اثربخشی مداخله آموزشی براساس تئوری انگیزش محافظت در جهت ارتقاء رفتار پاپ اسمیر را نشان می دهد؛  به طوری که پس از مداخله آموزشی و پس از پایان سه ماه ، ۵۶ درصد از زنان گروه آزمون، پاپ اسمیر را انجام می دادند. بنابراین طراحی مداخلات آموزشی براساس این تئوری در جهت آموزش و ارتقای سلامت جامعه و به ویژه زنان پیشنهاد می گردد.

Keywords:

Cervical cancer , Women , Promotion Motivation Theory , Screening , سرطان دهانه رحم , زنان , تئوری انگیزش محافظت , غربالگری