تحدید مشروع اقامه عزا برای معصومین (علیهم السلام) از منظر مذاهب فریقین

عزاداری اهل بیت علیه السلام در ادوار مختلف تاریخ برگزار می شده است و همیشه از طرف عدهای به طور آگاهانه و مغرضانه و یا از طرف عدهای ناآگاهانه و بدون قصد و نیت تحریفاتی در شکل برگزاری و در محتوای عزاداری وارد شده است .پیراستن عزاداری اهل بیت از این تحریفات شکلی و محتوایی ، وظیفه ی هر انسان دوست دار اهل بیت علیهم السلام می باشد. مذاهب مختلف اسلامی در زمینه ی اصل عزاداری نظر واحدی دارند. همگی اصل عزاداری را جایز می دانند ولی در شیوه برگزاری آن با هم اختلاف نظر دارند.فقهای امامیه بالاتفاق اصل عزاداری را جایز می دانند و به سیره معصومین علیه السلام و اصل اباحه استناد می کنند. اکثر فقهای امامیه اعمالی مانند گریه کردن، نوحه سرایی ، تعزیه خوانی (شبیه )، سینه زنی ،زنجیر زنی ، برداشتن انواع علم ها و بیرقها را در عزاداری اهل بیت علیهم السلام جایز می دانند؛ اما در اعمالی مانند: قمه زنی ، زدن زنجیرهای تیغ دار، رفتن درون آتش ، قفل زدن به بدن و اعمالی مشابه این ها با هم اختلاف نظر دارند.اکثر علمای گذشته برخی از این اعمال را جایز می دانسته اند. دلیلشان هم این بوده که این اعمال از مصادیق غم و اندوه می باشد و ردع و منعی نیز از طرف شارع مقدس برای این اعمال وارد نشده، لذا جایز می باشند. در مقابل ایشان اکثر فقهای معاصر فتوی به حرمت این مسائل دادهاند. به این دلیل که این اعمال هم اضرار به نفس می باشد، و هم موجب وهن دین و مذهب هستند؛ و هم اینکه عرف مسلمانان این اعمال را مصداق عزاداری نمی دانند.مذاهب اهل سنت اصل عزاداری را جایز می دانند؛ و بالاتفاق اعمالی مانند پاره کردن پیراهن ، ضربه زدن به سر و صورت و سینه و اعمال مشابه به این ها را حرام می دانند. در مجموع عالمان اهل سنت ، گریه بدون فریاد زدن را مباح دانسته اند، ولی در خصوص گریه ی با صدا، دو دیدگاه وجود دارد. مالکیان و حنفیان، گریه با فریاد را حرام می دانند، ولی شافعیان و حنبلی ها آن را جایز دانسته اند.

Keywords:

حدود , شریعت , اقامه عزا , ائمه معصومین (ع) , تشیع , قمه زنی .