نحوه شکل گیری فتنه های اجتماعی و بسترهای وقوع جرائم در بروز آن

می توان بیان داشت که فتنه در حوزه اجتماعی به معنای اضطراب، اختلاف و دودستگی ، درگیری و کشتار می باشد. به فرموده قرآن کریم ، فتنه از قتل هم شدیدتر و بزرگ تر است . برپایه آیات و روایات، جهان اسلام فتنه هایی را تجربه خواهد کرد که خدای سبحان و رسولش راه های برون رفت از آن را نیز یادآور شده اند. ازاین رو، با نگاه تاریخی به موضوع فتنه ، ریشه فتنه های اجتماعی را می توان نزاع بر سر حکومت و جانشینی رسول خدا۹ دانست که آیات و روایات، نسبت به پی آمدهای ناگوار آن هشدار داده اند. برای برون رفت از این فتنه ها گریزی از بازگشت به قرآن و عترت نیست . اقتدار حاکم اسلامی ، شناخت ظرفیت های جامعه اسلامی به منظور رویارویی با فتنه همچون علما، روسای عشایر، سازمان های مردم نهاد و مانند اینها، روشن گری علما، بصیرت و روشن بینی نسبت به توطئه های دشمن و آگاهی صحیح از اعتقادات و اندیشه های سایر فرق اسلامی از راه کارهایی هستند که با هدف رویارویی و برون رفت از فتنه ها با تدبر در آیات و روایات فریقین بارویکرد توصیفی استنباطی و به روش کتابخانه ای در پژوهش حاضر بدان دست یافتیم . یکی از بحث هائی که جا دارد مورد تفکر قرار گیرد، بحث کیفیت شکل گیری فتنه است . بحث مورد نظر ما، فتنه های اجتماعی است . فتنه های اجتماعی چگونه شکل می گیرد؟ این گونه مسائل را می توان به دو سبک بحث کرد: ۱. تحلیلی ؛ ۲. تاریخی ؛ یعنی یک راه این است که تعدادی از فتنه هائی را که در تاریخ اتفاق افتاده است ، مطالعه کنیم و ببینیم منشا آنها از کجا شروع شده، چه کسانی در آن دخالت داشته اند، چه روشهائی را به کار گرفته اند، و نهایتا به کجا انجامیده است . این روش تقریبا روشی استقرائی است . اما تحلیل یک واقعه ، یا به طور کلی یک پدیده اجتماعی به نام فتنه کار متفاوتی است ، هر چند برای این که از قضایای تاریخی هم نتیجه آموزنده و عبرت آموزی بگیریم باز احتیاج به تحلیل داریم . آنچه اکنون در این پژوهش هست ، روشتحلیلی است . تا مشخص گردد از منظر جامعه شناسی اصولا فتنه چگونه شکل می گیرد.

Keywords:

فننه اجتماعی , غائله , بصیرت , جامعه شناسی اجتماعی , جرائم اجتماعی