بررسی تاثیر آمیگدالین پوشش شده با نانوذرات کیتوزان بر حافظه اجتنابی غیر فعال موش سوری نر نژاد NMRI

چکیده سابقه و هدف: مطالعات مختلفی جهت درمان اختلالات حافظه و یادگیری با استفاده از گیاهان دارویی و ترکیبات مختلف صورت گرفته است. آمیگدالین به عنوان ترکیب اصلی دانه گیاهان تیره گل سرخیان، هر چند دارای ویژگی های سودمند متنوعی است ولی می تواند در بدن ترکیب سیانیدی آزاد کند. از طرف دیگر، دارو رسانی در محل با کمک نانوذرات می تواند عوارض کم تری به همراه داشته باشد. کیتوزان یکی از ترکیباتی است که از نانوذرات آن در سیستم دارورسانی استفاده می شود. لذا در مطالعه حاضر تاثیر آمیگدالین پوشش نشده و پوشش شده با نانوذرات کیتوزان بر حافظه اجتنابی غیرفعال مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی ۱۵۰ سر موش سوری نر نژاد NMRI با سن ۵-۶ هفته ای و وزن ۳۰-۲۵ گرم مورد استفاده قرارگرفت. تمامی تزریقات به صورت درون صفاقی صورت گرفت. این مطالعه در سه مرحله جداگانه انجام گرفت. در مرحله اول تزریق دوزهای مختلف اتانول (۰.۲۵ ، ۰/۵، ۰/۷۵ و ۱ گرم در هر کیلوگرم وزن بدن) به منظور به دست آوردن دوز مناسب برای تخریب حافظه اجتنابی غیر فعال انجام گرفت. در مرحله دوم پس از تخریب حافظه با استفاده از اتانول، تاثیردوزهای مختلف (mg/kg ۶/۲۵، ۱۲/۵، ۲۵ و۵۰) آمیگدالین پوشش نشده بر حافظه اجتنابی غیر فعال مورد ارزیابی قرار گرفت و در مرحله سوم تاثیر دوزهای مختلف آمیگدالین مرحله قبل ولی پوشش شده با نانوذرات کیتوزان مورد ارزیابی قرار گرفت. فرایند بررسی حافظه اجتنابی غیرفعال طی دو روز پشت سر هم شامل روز آموزش و روز آزمون با استفاده از دستگاه شاتل باکس انجام گرفت. میانگین و انحراف معیار داده های حافظه اجتنابی در نرم افزار گراف پد پریسم وارد و توسط آنالیز واریانس یک طرفه(ANOVA) و تست توکی درسطح معنی داری ۰۵/۰P< تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج آزمایش مرحله اول نشان داد که اتانول با دوزهای ۰/۷۵ و ۱ گرم در هر کیلوگرم وزن بدن در ۰/۰۰۱P< و با دوز  ۰/۵ گرم در هر کیلوگرم وزن بدن در ۰/۰۱P< به طور معنی داری باعث ایجاد فراموشی می شود. نتایج آزمایش مرحله دوم نشان داد که تمامی دوزهای آمیگدالین پوشش نشده نه تنها باعث تخریب حافظه نمی شوند؛ بلکه با اختلاف معنی داری (۰/۰۰۰۱>P) باعث بهبود فراموشی ناشی از اتانول می شوند. در مرحله سوم نتایج نشان دادکه آمیگدالین پوشش شده با نانو ذرات کیتوزان هر چند در همه دوزها با اختلاف معنی داری (۰/۰۱P<) باعث ایجاد فراموشی می شوند ولی در دوزهای mg/kg ۲۵ و۵۰ توانستند در یک الگوی وابسته به وضعیت باعث بهبود فراموشی ناشی از اتانول شوند. هم چنین مقایسه تاثیر دو به دو دوزهای آمیگدالین پوشش نشده و پوشش شده با نانوذرات کیتوزان بر حافظه اجتنابی نشان دادکه تفاوت معنی داری بین هیچ کدام از دوزها وجود ندارد و هردو می توانند باعث بهبود حافظه تخریب شده ناشی از اتانول شوند. استنتاج: آمیگدالین دریافت شده به روش درون صفاقی در این مطالعه توانست حافظه اجتنابی تخریب شده را بهبود ببخشد و به صورت پوشش شده در نانوکیتوزان الگوی یادگیری وابسته به وضعیت را به نمایش بگذارد؛ احتمالا به این دلیل که تحت تاثیر فلور میکروبی دستگاه گوارش سیانید آزاد نشده است. بنابراین بنظر می رسد بررسی تاثیر مصرف خوراکی آمیگدالین بر حافظه اجتنابی، حافظه فضایی یا دیگر فعالیت های شناختی ضروری باشد.

Keywords:

amygdalin , amnesia , chitosan , memory , nano-particle , آمیگدالین , حافظه , فراموشی , کیتوزان , نانوذرات