بررسی ادله نقلی قاضی سعید قمی بر نفی سنخیت میان خداوند و مخلوقات

معتقدان به الهیات سلبی، هرگونه سنخیتی میان خداوند و مخلوقاتش را انکار می کنند و معتقدند فقط می توانیم بفهمیم خداوند چه نیست، نه اینکه چه هست؛ اما معتقدان به الهیات ایجابی، درک ایجابی را نیز در شناخت خداوند دخیل می دانند. قاضی سعید قمی معتقد است الهیات سلبی (یعنی امتناع تعلق هرگونه درک ایجابی به خداوند و سلب هرگونه صفتی از او) از امور مسلم مکتب اهل بیت (ع) است؛ اما به نظر می رسد ظهور مورد ادعای وی، ظهور بدوی برخی از روایات است که با اندکی دقت در قراین متصل و منفصل رفع شدنی است. بررسی جامع نشان می دهد در روایات فقط امکان تعلق معرفت تفصیلی و اکتناهی و احاطی به خداوند نفی شده است، نه معرفت ایجابی اجمالی. روایات ظاهر در نفی هرگونه صفتی از خداوند نیز فقط صفات زاید و حادث را از خداوند سلب می کنند، نه هر صفتی را.

Keywords:

نفی سنخیت , نفی صفت , عینیت ذات و صفات , الهیات سلبی , قاضی سعید قمی