بررسی شیوع نیوکاسل در فصول زمستان و تابستان در سطح مرغداری های شهرستان سمنان

مقدمه و هدف: بیماری نیوکاسل از مهمترین بیماری های عفونی و واگیردار طیور است که با علائم تنفسی و اغلب با اختلالات عصبی و گوارشی همراه است. تراکم زیاد واحدهای پرورش مرغ و عدم رعایت اصول بهداشتی و قرنطینه ای از دلایل اصلی شیوع این بیماری به خصوص در فصل زمستان است. نیوکاسل همواره به عنوان یکی از مهمترین عوامل تهدید کننده طیور صنعتی و سنتی مطرح بوده و خسارات هنگفتی را به هنگام شیوع به این صنعت وارد می سازد. مواد و روش کار: جهت مطالعه روند شیوع این بیماری پس از هماهنگی های لازم با آزمایشگاه دامپزشکی آریا وتهیه ی پروپوزال لازم، جهت بررسی روند شیوع ابتدا ماههای فصل زمستان ۹۰ به عنوان شاخصی از یک فصل سرد و سپس ماههای تابستان ۹۱ به عنوان شاخصی از یک فصل گرم انتخاب گردیدند.با مطالعه آمارهای ابتدایی موجود در منطقه، حداقل اندازه نمونه جهت این بررسی میدانی محاسبه و سپس اقدام به اخذ نمونه گردید.داده های اخذ شده (شامل حداقل،حداکثر،میانگین وضریب تغییرات)پس از وارد کردن در اکسل، ابتدا مورد ارزیابی نرمال قرار گرفته و سپس در یک طرح کاملا تصادفی نامتعادل(CRD) با تعدد مشاهدات توسط برنامه نرم افزاری SASو در رویه مدلهای عمومی خطی (GLM) مورد آنالیز واریانس قرار گرفته و سپس میانگین های هر دسته توسط آزمون چند داده ای دانکن در سطح ۵%مقایسه گردید. نتایج و بحث : با مقایسه فصلی تیترهای نیوکاسل اخذ شده(۳۴۰ نمونه در زمستان و ۲۱۴ نمونه در تابستان) مشخص گردید که شدت شیوع این بیماری در تابستان کمتر از زمستان بوده(۲۷/۵ و۷۵/۴ به ترتیب برای فصول زمستان و تابستان) و دارای تفاوت آماری معنی داری با یکدیگر می باشند(۰۵/۰>P). با بررسی ماهانه ی تیتر همین بیماری مشاهده می شود که در فصل زمستان نیز بیماری در اسفند نسبت به دو ماه دیگر یعنی دی و بهمن بالاتر بوده (۰۵/۰>P) که به احتمال زیاد دلیل این امر تراکم و رشد بالای جوجه ها در سالن می باشد که با بررسی سن گله ها مشخص شد که اکثریت این تیترگیری در اواخر دوره پرورش و اکثرا در دوره ی Finisher بوده است. همچنین با بررسی ضرایب تغییرات تیتر این بیماری در ماههای مختلف۶۵ /۲۵ >cv>۱۶/۱۸ می باشد.