تعیین فراوانی و تنوع انگل های دستگاه گوارش کبوتران خانگی شهرستان کازرون

مقدمه و هدف : آلودگی های انگلی کبوتر بدلیل زندگی نزدیک آن با انسان باعث انتشار آلودگی و گاهی سرایت آن به انسان میگردد و در نهایت بر بهداشت و سلامت عمومی اثر می گذارد. مواد و روش کار: تعداد ۱۰۴ قطعه کبوتر از ۴ ناحیه شهرستان کازرون در مرداد و شهریور سال ۱۳۹۰ بصورت تصادفی انتخاب گردیدند. قبل از کشتار ۱۰ گرم مدفوع تازه بصورت انفرادی جمع آوری و به آزمایشگاه انگل شناسی ارسال گردید و ضمنا جهت بررسی میزان شیوع انگل Trichomonae gallinae سوآب مرطوب و استریلی از ناحیه ی حلق و دهان آنها اخذ گردید. پس از انجام عملیات یوتانازی کبوترها، شستشو و جمع آوری نماتودها و سستودهای موجود در کانال گوارشی (هیچ گونه آلودگی به ترماتود رویت نگردید)؛ نماتودها در لاکتوفنل قرار گرفتند و جهت ارسال به آزمایشگاه در الکل ۷۰% و گلیسرول ۵% ذخیره شدند و سستودها نیز در فرمالین ۱۰% فیکس و جهت تشخیص یا کآرمین اسید رنگ آمیزی شدند. جهت جدا کردن و شمارش تخم های انگلی موجود در مدفوع از روش شناورسازی sheather استفاده شد. به منظور ارزیابی دقیق تر تخم ها با استفاده از روش کلیتون-لین و انتقال به لام، به وسیله ی کلیدهای تشخیصی تخم انگل ها به صورت جداگانه شناسایی شدند. ضمنا در مورد اووسیست کریپتوسپوریدیا از رنگ آمیزی زیل-نلسون نیز استفاده شد. نتایج و بحث: در این بررسی، حداقل یک مورد آلودگی انگلی در همه ی کبوتران تشخیص داده شد. دربازرسی کانال گوارشی، فراوانی آلودگی به Ascaridia colombae ۸.۶%،Raillietina magninumida ۱۹.۲%، Raillietina achinobothridia ۲۵.۹% و در بازرسی قسمت فوقانی دستگاه گوارش فراوانی انگل Trichomonas gallinae ۸۶%گزارش گردید. در بررسی آلودگی مدفوع کبوتران به تخم های انگلی، فراوانی انگلی به شرح زیر به ثبت رسید:  Eimeria ۵۱.۸%، Cryptosporidium ۵.۷% ، (Ascardia (egg ۵.۷% و Capillaria ۰%. در کل بیشترین فراوانی آلودگی مربوط می شد به پروتوزوئا ۹۲ قطعه (۸۸.۴%) و کمترین آلودگی به نماتودها ۸ قطعه (۷.۶%) اختصاص یافت. توصیه نویسندگان این پژوهش بر این است که با توجه به شیوع بالای انگل های گوارشی در کبوتران منطقه ی بوشهر می بایست اهمیت استفاده از داروهای ضد انگل (خصوصا علیه تک یاخته ها و سستودها)، بهداشت جایگاه ها، مبارزه با میزبانهای واسط ، کاهش ارتباط با سایر پرندگان و بر طرف نمودن کمبودهای تغذیه ای را به نگهدارندگان کبوتر آموزش و سپس به مرحله ی عملیاتی رساند.