تعیین فون جوندگان در مناطقی از غرب کشور و بررسی آلودگی لیشمانیایی در جوندگان صحرایی آن منطقه

مقدمه و هدف: لیشمانیوز یکی از مهمترین بیماری های عفونی جهان می باشد. لیشمانیوز جلدی عفونت ناشی از انگل تک یاخته از جنس لیشمانیا می باشد، که مخزن آن معمولا جوندگان تحت خانواده ژربیلینه هستند. این بیماری در بیش از نیمی از استان های ایران به عنوان مشکل بهداشتی مطرح می باشد. با توجه به اینکه اطلاعات کاملی مبنی بر وضعیت آلودگی به لیشمانیوز جلدی در بین جوندگان مناطقی از غرب کشور وجود ندارد، هدف از این مطالعه بررسی فون جوندگان و وضعیت آلودگی مناطق غرب کشور (مرز بین استان همدان و کردستان) به لیشمانیوز جلدی بوده است. مواد و روش کار: در این مطالعه، در ۲۲ منطقه ای جغرافیایی به شعاع تقریبی ۲۰ کیلومتر مربع به محوریت پایگاه تحقیقاتی انستیتو پاستور ایران (واقع در اکنلو همدان) در ۱۰ روز در تابستان ۱۳۹۰، با استفاده از ۹۵۲ تله چوبی زنده گیر، تعداد ۴۶ سر جونده از گونه های مختلف صید گردید با کلید های شناسایی مورفولوژیکی موجود، جوندگان تعیین گونه شدند. از این تعداد جونده، ۳۹ سر Meriones persicus، ۴ سر Meriones vinogradovi و ۳ سر Microtus socialis irani تشخیص داده شدند. از گوش جوندگان نمونه برداری و پس از استخراج DNA، نمونه ها با استفاده از Nested-PCR برای جستجوی عامل لیشمانیوز جلدی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج و بحث: نتایج آزمایش Nested-PCR بر روی تمام نمونه های گوش جوندگان صید شده برای جستجوی عامل لیشمانیوز جلدی منفی بود. برای هر مرحله از Nested-PCR از کنترل مثبت لیشمانیا میجر و نیز کنترل منفی استفاده می شد.  نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در این مطالعه، نشان داده شد که احتمالا لیشمانیوز جلدی مشکل بهداشتی قابل توجه در مناطق مورد بررسی نمی باشد. پیشنهاد می شود که مطالعات تکمیلی بیشتری در سایر مناطق غرب کشور جهت روشن تر شدن سیمای اپیدمیولوژیک این بیماری، انجام شود.